Net als de Fed is de ECB gebrand op renteverlagingen. In juni, whatever it takes, maar dan net even anders, aldus Edin Mujagic. En de ECB volgt dat een keer niet de Fed, maar het gaat andersom.
"In april zullen we een beetje extra informatie hebben, maar in juni zullen we heel veel extra informatie hebben.” Die zin hoorden we afgelopen tijd enkele keren van Christine Lagarde, president van de Europese Centrale Bank (ECB). Het was een zin die ze benadrukte tijden de jaarlijkse ECB & Its Watchers conferentie in Frankfurt, enkele maanden geleden.
Ze zei: “de rente gaan wij niet in april verlagen, maar in juni is die stap zeer waarschijnlijk.” Die extra informatie sloeg vooral op twee dingen: de stijging van de lonen dan wel loonkosten en de ontwikkeling van de winstmarges. Beide zijn bepalend voor inflatie de komende tijd. Als de lonen c.q. loonkosten minder snel stijgen en/of winstmarges afnemen, dan ligt de weg open voor inflatie om ook verder omlaag te duiken.
Na de bestuursvergadering gisteren – waarin de bank de rente inderdaad ongemoeid liet – hoorden we Lagarde zeggen dat de stijging van de lonen en winstmarges minder hard toegenomen is dan de ECB had verwacht. Ofwel: de deur voor renteverlagingen, staat wijder open. Hoewel ze toevoegde dat beiden nog steeds aan de hoge kant zijn, was de boodschap niet te missen: alle seinen staan op groen om de rente in juni te kortwieken.
Zeker omdat de inflatie in het euroland verder is gedaald afgelopen maand, bleek uit de cijfers van Eurostat, het Europese bureau voor de statistiek. De binnenlandse inflatie, de stijging van de prijzen in de dienstensector, bleef dan wel hardnekkig hoog, zo’n procent of 4, maar dat blijkt geen obstakel voor de ECB te zijn om binnenkort met de schaar in de leentarieven te gaan snoeien.
Nu al waren er leden van het bestuur die vonden dat in april al voldaan was aan alle voorwaarden om met die snoeioperatie te beginnen. Dat dat niet is gebeurd, komt doordat een meerderheid vond dat het beeld nog niet duidelijk genoeg is om meer vertrouwen erin te hebben dat de inflatie binnen afzienbare termijn naar het streefpercentage van 2% terug zal vallen.
Die groep won in april maar zal in juni zeer waarschijnlijk het verzet staken. Dat de ECB erop gebrand is de rente te verlagen, bleek uit het antwoord dat Lagarde gaf op de vraag of de ECB de rente ook zal kunnen verlagen als de diensteninflatie te hoog blijft.
Wat volgde was een vrij lang antwoord, een woordenbrij waarin Lagarde zei dat de bank zal kijken naar veel zaken, waaronder het momentum van allerlei inflatie-relevante variabelen. Als er iets vaag is, dan is het dat wel, momentum, daar kun je alle kanten mee op. En dat is precies wat de ECB wil, alles uit de weg ruimen om dat te doen wat de bank overduidelijk graag wil, namelijk de rentes verlagen in de komende maanden.
Hoe wollig en warrig haar antwoord op die vraag was, zo duidelijk was er even later toen ze zei dat de bank “niet gaat wachten totdat alle inflatiecijfers op 2% liggen.” Sommige prijzen zullen hoger zijn, aldus de Française. Vrij vertaald: als diensteninflatie te hoog blijft, zullen we onze bezorgdheid daarover blijven uitspreken maar dat zal ons er niet van weerhouden de rentes te verlagen.
Om haar voorganger Mario Draghi te parafraseren: de ECB gaat de rente verlagen, whatever it takes. En mocht de inflatie weer gaan stijgen, zoals in de VS gebeurt? Ik vermoed dat zelfs in dat geval de rente in het euroland omlaag zal gaan.
Lagarde zei, terecht, dat de drijfveren van inflatie aan de andere kant van de oceaan anders zijn dan in Europa. In de VS groeit de economie hard, in de eurozone zijn er voorzichtige tekenen van leven te zien. In de VS heeft de overheid aanmerkelijk meer steun verleend na de pandemie en is het begrotingstekort veel hoger dan in het euroland.
Dat alles maakt de kans groot dat de inflatie in de VS voorlopig aanzienlijk hardnekkiger en hoger zal blijven dan de geldontwaarding hier. De inflatieontwikkelingen in de VS hebben de kans op een renteverlaging door de Fed in juni verder verlaagd. Zoals ik reeds schreef, zou in de VS een renteverhoging een logische stap zijn, niet een verlaging.
Een renteverhoging in de eurozone of zelfs dat de ECB de rente de komende maanden op het huidige niveau zal houden, is nog minder waarschijnlijk dan dat mijn FC Emmen alsnog direct promoveert naar de Eredivisie. Voor de liefhebber: daarvoor moeten we alle resterende vijf wedstrijden winnen, de nummers één en twee moeten al hun wedstrijden verliezen én de KNVB moet minstens bij een van die ploegen die de stand aanvoeren 10 punten in mindering brengen.
Enkele dagen geleden zagen de mensen in Mexico en de VS een totale zonsverduistering, een niet vaak voorkomend fenomeen. Wat nog minder vaak voorkomt, is een soort monetaire verduistering, waarvan sprake is als de ECB eerder iets doet met de rente dan de Fed. Ik blijf erbij dat zo’n monetaire verduistering dit jaar zeer waarschijnlijk is.
Na deze week wellicht nog waarschijnlijker, na de Amerikaanse inflatiecijfers gezien en Lagarde gehoord te hebben. Overigens, even totaal iets anders tot slot. Het is vandaag 12 april. Weet u wat op die dag is gebeurd? Inderdaad, de Russische kosmonaut Joeri Gagarin werd in 1961 de eerste mens die in de ruimte kwam, maar dat bedoel ik niet.
Nee, ik doel op 12 april 1814. Op die dag kwamen de allereerste guldenbankbiljetten in omloop, uitgebracht door 12 maanden daarvoor, op 1 april 1814, opgerichte De Nederlandsche Bank (DNB). Gewoon, een leuk monetair feitje. Over gulden gesproken: weet u waarom dat een harde munt is geweest? Omdat DNB van weleer ervoor waakte de rente niet te laag te houden en te vroeg te verlagen. Whatever it takes, maar dan anders, zeg maar.
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
