Het is weer hommeles in het Amerikaanse bankenlandschap. First Republic, een van de banken die in het kielzog van de val van de SVB bank enige tijd geleden in problemen kwam, leek eerst, zij het gehavend, door te kunnen. Toch raakte de bank weer in de problemen en werd deze week overgenomen door JP Morgan.
Als die regionale bank in een levensbedreigende situatie kan komen, dan kunnen ook andere regionale banken volgen, lijkt de gedachtegang op de Amerikaanse financiële markten te zijn, met als gevolg scherpe dalingen van de aandelenkoersen van alle regionale banken. De dalingen waren zo groot, dat de handel in die aandelen gisteren herhaaldelijk werd gestopt.
Een belangrijke reden voor de turbulentie is het algemene gevoel dat heerst, namelijk dat van pessimisme. Dan krijgen sommige feiten ineens alle aandacht.
Feiten zoals dat in het fiat geldstelsel in principe elke bank in problemen verkeert, omdat klanten heel snel en goedkoop hun geld kunnen terugtrekken terwijl activa verkopen om aan die verplichtingen te voldoen, vaak niet even snel kan. En het is de vraag of het überhaupt voldoende oplevert op elk gewenst moment.
Als pessimisme de boventoon voert, dan is er altijd wel een zwakste schakel te vinden in het bankenlandschap. Gisteren was dat First Republic en morgen zal het wel een andere regionale bank zijn.
Waarom? Omdat die banken veel commercieel vastgoed hebben. De waarde daarvan zakt door de opgelopen rentes en de vraag ernaar zakt doordat deels vanuit huis werken structureel lijkt te blijven. Eind maart dit jaar stond bijna 20 procent van de kantoren in de VS leeg.
Die regionale banken vielen ook onder een light vorm van toezicht in de VS. Sinds het debacle van de SVB bank, klinkt de roep om ook die regionale banken onder het normale, strengere, toezichtregime te plaatsen. Dat betekent hogere kosten en strengere regels, wat op zijn beurt slecht is voor hun winsten.
Over winsten gesproken: de rentecurve is ook nog eens omgekeerd. Dat is in de bankenwereld een van de ergste dingen die kunnen gebeuren.
Normaal gesproken geldt dat hoe langer de looptijd van een lening, des te hoger de rente. De rentecurve is daarom oplopend want de rente op tienjarige staatsobligaties ligt hoger dan de rente op éénjarig papier.
Thans is de rentecurve dus omgekeerd, de tienjarige staatsrente in de VS bedraagt circa 3,5 procent terwijl de éénjaarsrente ongeveer 4,7 procent bedraagt. Voor banken is dat een groot probleem omdat hun business in de kern bestaat uit kort geld aantrekken (en dus korte rente betalen) en die lang uitzetten (en dus lange rente krijgen).
Wat voor de bankenbusiness ook een slechte zaak is, is als een recessie dreigt, omdat de vraag naar leningen dan afneemt en economische activiteit in het algemeen stokt. Het verleden biedt wat dat betreft geen goed nieuws want elke keer toen de tweejarige Amerikaanse staatsrente hoger was dan de tienjarige, volgde er niet veel later een recessie.
Hoewel het niet zeker is, zou het ook niet verbazen als het bankenprobleem in de VS voorlopig de voorpagina’s van de kranten blijft ‘sieren’.
Deze column is 3 mei jl. gepubliceerd in Dft.nl
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
