Wat de instellingen zoals de Europese Centrale bank (ECB) en de Fed in de VS het afgelopen decennium deden, zoals de rente op 0 procent houden of zelfs negatief, heeft ook zijn schaduwzijde en die schaduwzijde zal vroeg of laat duidelijk zichtbaar gaan worden en de voordelen uiteindelijk overtreffen. Als ik de rode lijn zou moeten formuleren uit mijn boeken, lezingen, columns en optredens op radio en televisie in die periode, dan zou dat die formulering zijn.
Ik heb het dan niet alleen over inflatie maar ook over andere zaken die het groeivermogen van de economie aantasten en ervoor zorgen dat die steeds lastiger kan aandikken. Een van die zaken is de zombificatie van de economie, meer precies dat door kunstmatige monetaire middelen allerlei bedrijven overeind blijven die onder normale omstandigheden zouden verdwijnen. Ze worden zombiebedrijven genoemd omdat ze onvoldoende winst maken om de rente over hun schulden te kunnen betalen. Zij renderen niet, de productiviteit is er laag maar zolang ze bestaan, leggen ze beslag op mensen en kapitaal die niet elders aan de slag kunnen, waar de productiviteit hoger is. Hoe meer zombiebedrijven, des te heviger de tegenwind voor een economie.
Zombificatie
Een centrale bank die de rente te lang laag houdt, creëert met dat beleid een prima voedingsbodem voor zombificatie, was mijn stelling in onder meer ‘Keerpunt 1971’.
Onlangs trof ik bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een paper aan, gewijd aan de vraag of een te lang te ruim monetair beleid schaduwzijdes kan hebben. Het antwoord: jazeker! Ik dacht toen: I told you so.
Het klopt, aldus het IMF, dat de centrale banken met stevige renteverlagingen en opkoopprogramma’s voor obligaties een financiële meltdown hebben voorkomen, maar door het monetaire opium – mijn woorden, niet van het IMF – te lang te blijven toedienen, zorgden ze ook voor schade. Concreet noemt het IMF....zombificatie!
Volgens het IMF zijn het vooral mkb-bedrijven die het gevaar lopen zombiebedrijven te worden. Een zorgwekkende constatering in de wetenschap dat die bedrijven de ruggengraat van de economie zijn. De gevolgen manifesteren zich dan in de vorm van financiële kwetsbaarheid, lage rentes en lage economische groei. Waar zombificatie als gevolg van te lang te ruim monetair beleid het meest prominent optreedt? Japan en....de eurozone. Met dank aan de ECB, zou ik concluderen.
Deze column is 31 mei jl. gepubliceerd in Dft.nl
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
