21 september 2022 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

De miljoenennota en de financiële markten

De inkt van de Miljoenennota was nog nauwelijks droog of een groot deel van de plannen van de regering voor 2023 was achterhaald. Een dag later sprak de Russische president Vladimir Putin de natie toe. In zijn toespraak zei hij dat het Westen erop uit is Rusland te vernietigen en dat Rusland alle middelen zal gebruiken dat te voorkomen. Ook kondigde hij een gedeeltelijke mobilisatie aan.

Hierdoor neemt de kans toe dat de oorlog in Oekraïne op korte termijn verhevigt en misschien ook langer duurt dan werd gehoopt.

Dat op zijn beurt kan ervoor zorgen dat de prijzen van gas, en daarmee stroom, langduriger zeer hoog blijven. Een van de belangrijkste maatregelen die de Nederlandse regering aangekondigd heeft in de Miljoenennota, is het instellen van een plafond voor de prijzen van gas en stroom voor huishoudens (voor het gemiddeld verbruik). De totale kosten die gemoeid zijn met die ingreep, worden geraamd op 15 miljard euro.

Als de oorlog in Oekraïne door de gedeeltelijke mobilisatie in Rusland langer duurt en/of escaleert – en dat is niet zeker, het is een ‘als’ – zou Den Haag voor de keuze kunnen komen te staan de genoemde maatregelen langer in stand te houden. Daardoor, - en door mogelijkerwijs hogere prijzen, zou de rekening voor die steunmaatregel miljarden euro extra kunnen kosten.

Kijken we naar de mogelijke gevolgen buiten Nederland, dan moet er rekening worden gehouden met een lagere groei van de wereldeconomie bij een escalatie van de oorlog in Oekraïne. Voor de economie van de eurozone, en dus Nederland, zou dat het verschil tussen een periode van lage groei en recessie kunnen betekenen.

Het zou niet verbazen als de gevolgen op de financiële markten relatief gezien mee zouden vallen. Tegenover het vooruitzicht op een mogelijk lagere groei dan wel een recessie, staat namelijk dat de kans toeneemt dat de centrale banken vroegtijdig zullen stoppen met renteverhogingen en, mocht dat nodig zijn, het monetaire beleid opnieuw ruimer maken.

Dit zou niet alleen een optie kunnen zijn kijkend naar de groei(vooruitzichten) maar ook de ontwikkelingen op het inflatiefront kunnen die ruimte bieden. Een belangrijk deel van de hoge inflatie van 2022 wordt veroorzaakt door de hoge energieprijzen. Wanneer statistici die prijzen vergelijken met die van 12 maanden eerder – de manier waarop inflatie wordt berekend – pakte dat rekensommetje in 2022 zeer ongunstig uit omdat de prijzen van olie, gas en stroom in 2021 aanzienlijk lager waren.

Dat effect komt door de manier van inflatieberekening per definitie te vervallen na enige tijd, omdat vroeg of laat de nieuwe energieprijzen (bijvoorbeeld die in de zomer van 2023) vergeleken worden met de hoge energieprijzen in 2022. De bijdrage aan inflatie vanuit de energiehoek zou behoorlijk kleiner zijn en het inflatiecijfer lager. Bij min of meer ongewijzigde prijzen van gas en olie, zou bijvoorbeeld de Amerikaanse inflatie in het voorjaar van 2023 onder de 4 en zelfs onder de 3 procent zakken.

Het blijft daarom zeer belangrijk niet alleen de centrale banken nauwlettend in de gaten te houden maar ook om de ontwikkelingen op de voet te volgen en het beleggingsbeleid waar nodig aan te passen. Denk daarbij aan de verhouding in de mix tussen aandelen, obligaties en alternatieve beleggingen in de portefeuilles en verdeling over regio’s en sectoren binnen die categorieën.

De beleggingsmogelijkheden bij OHV

Bent u van plan te starten met beleggen of wilt u meer weten over de mogelijkheden van beleggen bij OHV Vermogensbeheer? Wij helpen u graag verder. Vraag hier een (vrijblijvend) kennismakingsgesprek aan of download onze brochure.

De miljoenennota en de financiële markten
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.