Uiteraard volg ik ook de gebeurtenissen naar aanleiding van de discussie over stikstofbeleid in Nederland. Maar om te zeggen dat ik er veel van af weet om erover te kunnen schrijven, dat zou te ver gaan. Dat laat ik over aan experts op dat gebied en ik probeer het gewoon goed bij te houden en veel erover te lezen. Bij dat lezen kom ik echter soms zaken tegen waardoor ik me al econoom groen en geel erger.
Een voorbeeld is de redenering dat landbouwondernemers veel meer eten produceren dan we als land nodig hebben. En dus het niet erg is als het allemaal een onsje minder wordt. Blijkbaar hebben de lieden die zo’n argument bezigen, nooit van internationale handel gehoord.
U weet wel, verkopen aan en kopen uit andere landen. Is een wezenlijk deel van onze economie geworden. Een belangrijk deel van onze welvaart hangt ervan af, wij kunnen niet zonder internationale handel.
Als ’bedrijf/sector X produceert meer dan wat we nodig hebben’ het argument is, zullen we dan maar ASML opdoeken? Of Boon Edam, u weet wel van die draaideuren? Nederland kent nogal wat bedrijven die in hun sector toonaangevend zijn of zelfs marktleider. ASML maakt echt meer computerchips dan Nederland nodig heeft en Boon Edam meer draaideuren dan we als land kunnen gebruiken.
Natuurlijk, de ecologische voetafdruk van ASML of Boon Edam verschilt behoorlijk van die van de landbouwsector. Maar het gaat mij niet om de mate waarin de ene sector duidelijker wel of niet CO2-proof is, het gaat mij om het economische argument ’je produceert meer dan wat Nederland nodig heeft en dus mag het minder zijn’.
In extremis betekent dat dat als elk land voldoende zou maken van alles wat het nodig heeft, dat prima zou zijn. Zelfvoorzienend zijn dus. Er zijn landen die dat geprobeerd hebben in het verleden of nog steeds proberen. Het. Lukt. Niet. Het verarmt de bevolking.
Schaarse productiemiddelen
Handel met andere landen zorgt voor efficiënt omgaan met de schaarse productiemiddelen. Natuur hoort daar ook bij, in tegenstelling tot alleen arbeid en kapitaal, zoals economen decennialang hebben geleerd. Die handel moet dus blijven, maar zich aanpassen aan de toevoeging van natuur in die productiemiddelenmix. De schade aan de natuur moet dus in de prijzen gaan zitten, dán passen de handelsstromen zich ook wel aan. Ten gunste van het milieu.
Dat beprijzen van de milieuschade, daar valt nog veel, heel veel aan te doen.
Het draait allemaal om duurzaam bezig zijn. Daarover gesproken: donderdag komt het bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) bij elkaar om het rentebeleid aan te passen op ruim 8% inflatie, wat ruim 4vier keer zo hoog is als waar de bank voor moet zorgen.
Als de ECB het écht gortig maakt, verhoogt ze de rente van -0,5% helemaal naar 0%. Het is dat u dit leest, anders zou u in het woordje ’helemaal’ een stevige dosis sarcasme horen. Een inflatie van 8% of volgend jaar, wanneer allerlei tijdelijke effecten uit de cijfers vallen, 4% of zo, bestrijd je echt niet met 0% rente. Daarvoor moet de rente zeker een 2 voor de komma hebben, zo niet een 3.
Anders gezegd: met 0% rente rem je de economie niet voldoende af en zorg je ervoor dat de overheden in de eurozone veel meer kunnen blijven uitgeven dan wat in de schatkist binnenkomt. En dat is niet alleen niet duurzaam, het staat er zelfs haaks op!
Stikstofcrisis? Ja. Maar de monetaire crisis, veroorzaakt door de ECB die te veel monetaire stukstoof blijft uitstoten, is minstens zo ernstig.
Deze column is 20 juli jl. gepubliceerd in Dft.nl
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
