17 juni 2022 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

Geen recessiegevaar in de VS door renteverhogingen

De renteverhogingen die Powell nu in het vooruitzicht stelt, kunnen geen recessie in de VS veroorzaken, aldus Edin Mujagic. Als dat wel zo is, dan is er een groter probleem dan de hoge inflatie.

De Fed heeft besloten de officiële rente met 75 basispunten op te trekken naar de bandbreedte 1,5 – 1,75%. Dat is meer dan 50 basispunten die eerder in het verschiet lagen.

De reden voor die extra stap is dat de inflatie niet alleen hoog blijft, maar dat die de Fed onaangenaam heeft verrast.

De bank had verwacht dat de geldontwaarding rond deze tijd van het jaar zal stabiliseren.

Fundament

In mei kwam de inflatie hoger uit dan een maand eerder. Vandaar dat, aldus Jerome Powell, voorzitter van de Fed, een grotere stap nodig was.

Toen Powell het over de overkoepelende reden had, kregen beleggers een indruk van hoe de Fed tegen de situatie aankijkt en op basis waarvan het vertrouwen in de centrale bank een opkikker kreeg.

Powell zei dat “we geen economie en arbeidsmarkt kunnen hebben die we willen zonder lage inflatie. Lage inflatie is het fundament voor een sterke economie. Velen ervaren hoge inflatie voor het eerst, mensen vinden hoge inflatie niet leuk. Wij begrijpen dat heel goed, daarom zijn we vastberaden inflatie omlaag te krijgen. Het beleid is niet populair, maar we doen het wel.”

Twee voor de komma

Powell stelde ook dat het neutrale renteniveau op middellange termijn - dat is het renteniveau waarbij de inflatie aangewakkerd, noch afgeremd wordt - een twee voor de komma heeft.

En dat is een belangrijk punt. Als hij vervolgens aangeeft dat de leden van het comité het nodig vinden de officiële rente in 2022 al naar 3% te brengen en in loop van 2023 verder op de krikken, dan zegt hij dat de Fed op weg is naar een krap monetair beleid.

Niet verkrappend, dat is de weg ernaar toe, maar krap. Een beleid dat gedurende een tijdlang de toename van de vraag naar goederen en diensten zal afremmen om zo de prijsstijgingen te beperken.

Verder omhoog

Dit is het geluid dat beleggers graag horen; dat lage inflatie waardevol is voor de economie, dat impopulaire maatregelen op korte termijn toch genomen moeten worden.

Het bovenstaande geeft ook aan dat de belofte van Powell dat de Fed door zal gaan met renteverhogingen, geen holle frase is.

Volgens het rente comité zal de Fed de officiële rente dit jaar naar boven de 3% moeten optrekken om de inflatie omlaag te krijgen, gevolg door circa 3,8% in 2023.

Niet de norm

Powell gaf daarbij aan dat stappen van 75 basispunten niet de norm zijn, maar dat de eerstvolgende keer dat het rentecomité bij elkaar komt, een nieuwe verhoging van 50 of 75 basispunten nodig zal zijn.

Dat zou betekenen dat de officiële rente in de VS eind juli tussen 2 en 2,5% zal liggen. Met nog drie vergaderingen daarna, in september, november en december, en het streefpercentage van 3 á 3,5% in de officiële rente, zou dat inhouden dat de Fed terug kan vallen op de gebruikelijke rentestappen van 25 basispunten.

Of de rente nog een keer met 50 basispunten kan opkrikken en minstens één vergadering dit jaar de rente onveranderd kan houden.

Normaal niveau

Ik verwacht dat dat de decembervergadering kan zijn, omdat de kans groot is dat tegen die tijd de inflatie gepiekt is.

Powell zie ook dat enkele maanden van dalende inflatie nodig zullen zijn voor de Fed om een pauze kan lassen en dat kan in november of december het geval zijn.

In dat opzicht vond ik zijn opmerking dat na de volgende renteverhoging (naar tussen 2 en 2,5% dus) de bank de rente naar een meer normaal niveau gebracht zal hebben, een niveau waarbij de bank meer ruimte zal hebben ten aanzien van de snelheid van de renteverhogingen in de rest van dit jaar.

Groter probleem

Door dat alles verwacht ik na juli of drie keer een renteverhoging van 25 basispunten of één keer 50 basispunten, gevolgd door één van 25 basispunten en een maand zonder renteverhoging.

Loopt de Fed daarmee geen gevaar een recessie te veroorzaken? Ik ben het geheel met Powell eens als hij zegt dat het lastig is te zien hoe een rente van tussen 1,5 en 1,75% nu of zelfs 2% en meer later dit jaar te hoog is.

Dat zijn simpelweg geen renteniveaus die een recessie veroorzaken. En áls zulke renteniveaus wél voor een recessie zorgen in de VS, dan hebben we een veel groter probleem dan de hoge inflatie.

Andere redenen

Want als de Amerikaans economie 2% rente van de Fed niet aankan, dan mag je dat wel als een groot probleem omschrijven.

Dit betekent overigens niet dat ik een recessie onwaarschijnlijk vind. Nee, die kans is groot. Maar ik denk dat de redenen daarvoor andere zullen zijn dan de renteverhogingen van de Fed alleen.

Al met al kan verwacht worden dat de Fed door zal gaan in de strijd tegen de inflatie de komende maanden en kwartalen.

Baken van rust

Daarbij zal de rente de economische activiteit afremmen, maar niet het niveau bereiken waarbij de economie door de Fed in een recessie wordt gestort. Bovendien zal de bank de snelheid van renteverhogingen keer op keer toetsen aan de ontwikkelingen in de economie en waar nodig desnoods vertragen.

Powell straalde tijdens de persconferentie rust, kunde, inlevingsvermogen (meermaals zei hij heel goed te begrijpen wat inflatie met de gewone Amerikanen doet) en realiteitsbesef uit.

Dat laatste bleek uit het feit dat hij meer dan één keer zei dat de Fed iets niet weet of ergens niet zeker van is.

Dat is een wereld van verschil met de ECB en president Christine Lagarde. De ECB zorgt met persconferenties, blogs en andere uitingen eerder voor extra onzekerheid en minder vertrouwen in de bank dan voor meer vertrouwen en minder onzekerheid.

Deze column is 17 juni jl. gepubliceerd in IEXProfs

Geen recessiegevaar in de VS door renteverhogingen
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.