Groot, spectaculair nieuws uit de VS onlangs. De Democraten wisten daar een belangrijke wetsvoorstel door de Senaat heen te loodsen. Het pakket maatregelen, stoer Inflation Reduction Act genoemd, is een belangrijke overwinning voor de partij van president Biden, die niet bepaald gunstig ligt bij de kiezer aan de andere kant van de oceaan.
Het is spectaculair nieuws ondanks het feit dat de Democraten in beide Kamers van het parlement een meerderheid hebben omdat ze, ondanks die meerderheid, maar weinig voor elkaar wisten te krijgen in het parlement.
Ik begrijp heel goed dat de Democraten die wet zo genoemd hebben: zij staat er niet goed voor in de peilingen (de parlementsverkiezingen zijn in november) en de belangrijkste reden daarvoor is de zeer hoge inflatie in de VS. Hoe je het ook wendt of keert, de regerende partij krijgt dan al snel de schuld in de schoenen geschoven.
Dat je die wet dan Inflation Reduction Act noemt is, marketing-technisch heel begrijpelijk. Je wilt laten zien dat je er iets aan doet. Alleen heb ik er moeite mee om te zien hoe je met dat pakket aan maatregelen de inflatie de komende maanden significant kan reduceren.
Het zijn namelijk vooral maatregelen die voor het overgrote deel Amerikanen moeten stimuleren om het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen. Denk aan subsidies en andere fiscale stimuleringen. Dat zijn maatregelen die pas in de komende jaren uitgerold gaan worden, en ook in de komende jaren effect gaan hebben. Dat kan zorgen dat de inflatoire druk op lange termijn minder wordt, al is ook dat hoogst onzeker, maar aan de hoge inflatie anno 2022 doet dit pakket aan maatregelen ontzettend weinig, om niet te zeggen niets.
Ik moest dan ook denken aan een soortgelijke campagne uit 1974. De toenmalige president Gerald Ford zette de zogeheten WIN-campagne in gang. WIN stond voor Whip Inflation Now, ofwel ’Versla Inflatie Nu’. Net als in 2022 was begin jaren zeventig en vooral in 1974 de inflatie zeer hoog in de VS en dreigde die de economie te ontwrichten.
De overeenkomst met de huidige plannen van het Witte Huis is dat men inflatie wilde aanpakken door alles te doen behálve de rente te verhogen, de enige remedie. De WIN-campagne riep bijvoorbeeld op tot carpooling, thermometer een graadje lager zetten, een moestuin aanleggen en dat soort ingrepen. Het wordt inmiddels gezien als een van de grootste overheidsblunders op economisch beleid ooit.
Uiteindelijk versloeg men in de VS de hoge inflatie uiteindelijk wel maar daarvoor waren behoorlijke renteverhogingen door de Fed nodig. Anno 2022 blijven die uit, voor mij een belangrijke reden te verwachten dat de inflatiedaling van circa 9 naar 2% jaren in beslag kan nemen.
Overigens, over de hoge inflatie in de jaren zeventig en het niet daadkrachtig daarvan aanpakken door de centrale banken: de verklaring voor dat alles schuilt in het besluit van president Nixon uit 1971, deze week precies 51 jaar geleden genomen. Het was een waar keerpunt in onze historie, zo’n keerpunt dat ik mijn boek daarover maar ook ‘Keerpunt 1971’ genoemd heb.
Deze column is 17 augustus jl. gepubliceerd in Dft.nl
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
