29 december 2021 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

’Inflatie is een vijand’, zo leert de geschiedenis ons

Het kan haast niet anders zijn dan dat ’inflatie’ hét onderwerp is nu de prijzen volgens officiële cijfers met 5% en meer stijgen. Niet alleen onder economen, maar ook de gewone man op straat. Toch maakt een overgrote deel van economen en beleidsmakers zich daar geen zorgen over, bagatelliseert de snel stijgende prijzen en vinden sommigen zelfs dat waarschuwen grenst aan onverantwoord angst zaaien.

’Inflatie is een vijand’, zo leert de geschiedenis ons

Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat een belangrijke reden daarvoor simpelweg is dat ze zulke hoge inflatie nooit hebben meegemaakt. Wat ook niet helpt, is het feit dat in ons economisch onderwijs nauwelijks aandacht bestaat voor lessen uit de economische historie. Dit in tegenstelling tot ronkende wiskundige modellen waar vaak geldgroei niet eens in voorkomt?!

Eén van die lessen uit de historie is dat hoge inflatie altijd de middenklasse en de laag eronder het hardst raakt. Een andere les is dat een verzwakte middenklasse voor economische, politieke en maatschappelijke instabiliteit zorgt omdat een sterke middenklasse de lijm is die de samenleving bij elkaar houdt.

Ik kan die lessen beamen, als iemand die hoge inflatie (tot en met hyperinflatie) en het níet aanpakken ervan, aan den lijve heeft meegemaakt in wat ooit Joegoslavië is geweest.

Paul Volcker

Die ervaring was iets wat voor een klik zorgde tussen ondergetekende en Paul Volcker, voormalig Fed-voorzitter en de man die hoge inflatie moest bevechten eind jaren zeventig. Nu de inflatie hoog is en veel economen en beleidsmakers dat bagatelliseren of stellen dat hoge inflatie niet erg is, denk ik terug aan mijn eerste gesprek met Volcker en wat hij toen tegen me zei:

„De wereld leerde een zeer belangrijke les in de jaren zeventig en tachtig. Lage inflatie werd een wezenlijk onderdeel van het denken van de centrale bankiers. Het publiek ziet over het algemeen de inflatie niet als iets goeds. De les is dus niet vergeten, maar de tijd vliegt wel voorbij. De tijden van hoge inflatie en de problemen die dat met zich meebrengt, lijken als de dag van gisteren voor mij, maar veel mensen op de financiële markten waren toen niet eens geboren.”

,,Ik denk dat we van tijd tot tijd herinnerd moeten worden dat de inflatie een vijand is en dat, als je die dichtbij laat kruipen, deze je soms sneller bekruipt dan je wilt. Centrale banken in verschillende landen proberen zichzelf met het zogeheten beleid van inflation targeting te beschermen. Ze zeggen dan: ’Onze geloofwaardigheid hangt af van de vraag of we de inflatie onder de target houden’. Ik vraag mij soms af waarom de centrale banken inflatie nastreven en niet de prijsstabiliteit. De centrale banken moeten de focus op inflatie niet verliezen in tijden waarin de economische groei laag is. Het laatste wat je wilt is dat de inflatie zich stevig verankert in de economie.”

Dit citaat en wat historie ons leert over inflatie, neem ik zeker mee in mijn paper dat ik voor de Commissie Financiën van de Tweede Kamer over de huidige hoge inflatie mag schrijven.

Deze column is 29 december jl. gepubliceerd in Dft.nl

Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.