24 mei 2023 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

Laat vrijhandel geen vies woord blijven

Ecuador en China hebben onlangs hun handtekeningen gezet onder een vrijhandelsakkoord. Inmiddels heeft China dat soort akkoorden met heel wat Latijns Amerikaanse landen. Het aantal vrijhandelsakkoorden tussen China en andere landen loopt almaar op.

De Europese Unie (EU) heeft zo’n 20 jaar onderhandeld met een groep Latijns Amerikaanse landen over een handelsakkoord. Dat is er gekomen maar in werking treden, dat lukt nog niet. Niet zo lang geleden strandde het vrijhandelsakkoord met Canada, de CETA, op bezwaren van Wallonië. Delen ervan worden toegepast maar het volledige akkoord ligt nog steeds in de ijskast. De EU heeft nog geen vrijhandelsakkoorden met bijvoorbeeld India, Australië of Golfstaten (China is wel in gesprekken).

In de VS is ook sprake van een behoorlijke afkeer van vrijhandelsakkoorden. De reden, zowel in de VS als de EU, is dat een grote groep inwoners er niets van moet hebben. Vrijhandelsakkoorden worden gezien als vrijbrieven voor uitbuiting door grote bedrijven en de akkoorden zouden banen en welvaart kosten.

Welvaartsverhogend

Op korte termijn kosten vrijhandelsakkoorden banen in sommige, niet efficiënte, sectoren. Maar op macro-niveau geldt nog steeds dat vrijhandel welvaart verhoogt. Dat was afgelopen decennia ook het geval, ook al voelen velen dat niet zo. Dat ze dat niet voelen, komt niet door de handelsakkoorden maar beleidsfouten van eigen beleidsmakers, zoals centrale banken die koste wat kost inflatie moesten bewerkstelligen en overheden die steeds groter werden (met dito belastingdruk), zoals ik uitgebreid omschreven heb in mijn boek ‘Keerpunt 1971’.

Vrijhandelsakkoorden zijn niet populair, dat begrijp ik. Maar, zoals Albert Einstein ooit zei, wat juist is, is niet altijd populair en wat populair is, is niet altijd juist.

Rol overheid

Op macro-economisch niveau zijn handelsakkoorden een goede zaak. Op microniveau zijn er sectoren die er last vast hebben, daar is een rol voor de overheid weggelegd, om die pijn te mitigeren en de transitie van arbeid en kapitaal naar andere sectoren te begeleiden. Vrijhandel is ook nodig om aan voldoende metalen en andere grondstoffen te kunnen blijven komen in het kader van de energietransitie.

Vrijhandel stuwt economische groei omhoog en inflatie omlaag én verstevigt banden tussen landen. In het huidige geopolitieke spectrum is dat laatste ook heel veel waard, aangezien het Westen de afhankelijkheid van China wil reduceren. De huidige opstelling van de EU en de VS tegenover vrijhandelsakkoorden geven ze beide ruim baan aan China om de eigen invloed in de wereld te vergroten. Ten koste van die van het Westen.

Deze column is 24 mei jl. gepubliceerd in Dft.nl

Laat vrijhandel geen vies woord blijven
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.