7 september 2022 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

Lachen of huilen naar aanleiding van IMF-idee voor de EU

Het lukt geen enkele amateurvoetbalploeg te winnen van Ajax. De KNVB signaleert dat en stuurt een voorstel naar de FIFA, de wereldvoetbalorganisatie, om de spelregels te veranderen. Immers, geen amateurclub kan volgens de huidige regels winnen van Ajax.

Als u nu denkt, wat is dat voor een wereldvreemde onzinredenering... ja, klopt. Het ís onzin en het ís wereldvreemd. Het is daarom maar goed ook dat het een verzonnen bericht is.

Althans, wat de voetbalwereld betreft. Wat écht is, is dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) onlangs een soortgelijk wereldvreemd en bizar voorstel deed richting de Europese Unie.

Waar het over gaat? De Europese begrotingsregels.

Het IMF begint een paper daarover met de conclusie dat die regels aan een hervorming toe zijn. Ze hadden als doel een verdere stijging van de in de eurozone vaak al te hoge staatsschulden te voorkomen, door (hoge) begrotingstekorten uit te bannen in goede economische tijden. Die tijden hebben we sinds 1999 natuurlijk gekend maar de staatsschulden liggen aanmerkelijk hoger, en vaak gevaarlijk hoog, dan destijds. Dé reden: aanhoudende begrotingstekorten elk jaar weer in te veel lidstaten.

Schulden

Die hogere schulden hebben in 2012 al voor een eurocrisis gezorgd en dat zou in de toekomst zomaar herhaald kunnen worden, vreest men. Als u het mij vraagt, zorgen die hoge schulden nu al voor een crisis voor tientallen miljoenen Europeanen (de groep neemt snel toe overigens). Door die hoge schulden kan en wil de Europese Centrale Bank (ECB) namelijk de zeer hoge inflatie niet aanpakken, met als gevolg dat de koopkracht van lonen, pensioenen en spaargeld sneller verdwijnt dan de 0-0-score op het scorebord wanneer een amateurploeg aantreedt tegen Ajax.

Als alle eurolanden zich sinds 1999 aan de begrotingsregels hadden gehouden, dan waren de staatsschulden lager, zou het zomaar zo kunnen dat we geen eurocrisis hadden gehad en zouden we nu ook niet hoeven te vrezen voor een nieuwe!

Dát is wat er moet veranderen, de houding van de eurolanden en naleving van de regels, níet zozeer de regels zelf.

IMF

Het IMF zegt dat de hervormingen ook nodig zijn omdat er nu geen EU-breed stabilisatiebeleid gevoerd kan worden omdat er geen EU-instrumenten zijn. En dus moeten eurobonds, gezamenlijke staatsobligaties, een structureel fenomeen worden aan het Europese financiële firmament.

Ook hiervoor geldt: als ieder land zich had gehouden aan de begrotingsregels sinds 1999, dan wás er geen EU- of eurozone-breed stabilisatie-instrument nodig want grote kans dat de unie door zich aan de regels te houden stabiel was geweest. Sterker nog, die gezamenlijke eurobonds zouden dan zonder al te veel tegenstand ingevoerd worden als een soort extra lijm voor de muntunie. De sterke landen zouden er niet tegen zijn geweest ómdat iedere lidstaat had aangetoond zich financieel prudent te willen en kunnen gedragen!

Lachwekkend wordt het in mijn optiek als je verder leest en tegenkomt hoe een en ander aangepakt moet worden. Zo moet er in elk euroland een onafhankelijke Nationale Begrotingsraad komen, die de naleving van de nieuwe regels in de gaten houdt. Op Europees niveau komt er dan een Europese Begrotingsraad die de nationale in de gaten houdt en als een soort overlegforum fungeert.

Alsof die raden, straks bemand door bevriende academici en ex-politici, ineens voor wonderen gaan zorgen! Het is gewoon een manier om een extra zakcentje te verdienen.

De Europese Commissie moet, aldus het IMF, ’de sleutelrol van controleur voortzetten’. Hilarisch. ’Voortzetten’ impliceert dat de Commissie dat altijd deed en dat is echt een brug te ver. Bij aanhoudende, flagrante schendingen van de Europese begrotingsregels sinds 1999 schitterde de Commissie er vooral in hoe makkelijk ze dat liet gebeuren. Dat geen amateurclub van Ajax wint, ligt niet aan de regels maar aan de kwaliteit van spelers. In een muntunie geldt precies hetzelfde.

Deze column is 7 september jl. gepubliceerd in Dft.nl

Lachen of huilen voor de EU
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.