23 december 2022 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

Wat doen die Japanners nu?

Wat een schok. De Japanse centrale bank laat de tienjaarsrente meer bewegen. Maar het beleid wordt niet minder ruim, schrijft Edin Mujajic. Maar het wordt wel aantrekkelijker voor Japanners om lokaal te beleggen.

Als er één centrale bank bestaat die zeer voorspelbaar is voor beleggers, dan is het de Japanse centrale bank wel. Die voert een zeer ruim monetair beleid en houdt de rentes van alle looptijden zeer laag (het zogeheten yield curve control, ofwel YCC, beleid).

Het was dan ook een schok toen uit Tokyo nieuws kwam dat de centrale bank besloot de bandbreedte waarbinnen de Japanse tienjarige rente mag bewegen te verdubbelen, van 25 basispunten boven en onder de 0% naar 50 basispunten aan weerszijden van die grens.

De Bank of Japan houdt al sinds 2016 de tienjarige rente binnen de oude bandbreedte rond de grens van 0%.

Meteen omhoog

Is de Japanse centrale bank met deze verruiming van de bandbreedte de laatste grote centrale bank die het beleid minder ruim maakt? ‘Neen’, aldus de topman van die bank.

Een ongeloofwaardige bewering, aangezien dezelfde man niet zo lang geleden zei dat elke eventuele wijziging van de bandbreedte gezien moest worden als wijziging van het beleid.

Blijkbaar hebben de ontwikkelingen de centrale bank in Tokio verrast. De Japanse tienjarige rente steeg onmiddellijk naar ruim 0,4% na de aankondiging, een duidelijk teken dat als de Japanse bankiers hun grip op de kapitaalmarkt verminderen, de rente meteen omhoog zal spuiten.

Heilige bandbreedte

In het kielzog daarvan zijn de verwachtingen onder beleggers over het verdere verloop van de tienjarige rente en het beleid van de centrale bank gewijzigd.

Een stijging van het tienjarige tarief richting 1% in loop van 2023 zou de markten niet verbazen, net als enkele renteverhogingen van de rente die de centrale bank bepaalt.

Dat is geen verrassing. Tot nu toe was die bandbreedte min of meer heilig en nu die één keer gewijzigd is, redeneren beleggers dan verdere wijzigingen ook mogelijk zijn, wat de centrale bank ook zegt.

Buitenlandse obligaties

De Japanse centrale bank lijkt de bandbreedte gewijzigd te hebben door de opgelopen inflatie. Die bedraagt in Japan bijna 4% en een belangrijke reden is de verzwakking van de Japanse yen.

Die verloor dit jaar zo’n 10%, waardoor onder meer de energie-import van Japan (dat voor bijna 95% afhankelijk is van invoer) fors duurder is geworden.

Als de verwachtingen over het gedrag van de Japanse tienjarige rente uitkomen, dan kan dat gevolgen hebben voor de financiële markten wereldwijd. Japanse beleggers investeren veelal in het buitenland, omdat zeker de vastrentende waardes in eigen land al heel lang niets opleveren.

Terug naar Japan?

Het rendement op beleggen in bijvoorbeeld Amerikaanse staatsobligaties, was aanmerkelijk meer, ook na aftrek van kosten om het wisselkoersrisico uit te sluiten. Doorgaans konden Japanse beleggers op zo’n 1 tot 1,5 procentpunt extra rendement verwachten.

Met stijgende langetermijnrentes in het verschiet, zou beleggen in eigen land voor Japanse beleggers ineens aantrekkelijker worden, waardoor de schier onuitputtelijke bron van kapitaal voor de financiële markten buiten het land van de rijzende Zon, minder onuitputtelijk kan worden.

We blijven bij de centrale banken in dat deel van de wereld omdat er nog iets is wat ik opvallend vond.

Wat doet de rest?

De Australische centrale bank publiceerde de notulen van de vergadering over de rente. Daarin staat dat de leden van het bestuur gepraat hadden over de rente met 50 basispunten op te krikken, voor een stap van 25 basispunten te gaan of de rente ongewijzigd te houden.

Het is uiteindelijk 25 basispunten geworden, maar er was een bijzonder argument te vinden voor waarom de bank de rente niet ongewijzigd moest laten: er was geen andere centrale bank die al gestopt is met het verhogen van de rente.

Dat is best opmerkelijk, omdat centrale bankiers hun besluiten altijd baseren op hun inschattingen over zaken als inflatie en economische groei en nooit op wat andere centrale banken doen.

Wie is de eerste?

Dit past prima bij wat ik eerder op deze plek betoogd heb, namelijk dat het niet lang meer zal duren voordat een belangrijke centrale bank stopt met renteverhogingen.

Zodra het eerste monetaire schaap over de dam is, zullen anderen volgen. Dé vraag voor 2023 luidt dan ook: welke centrale bank stopt als eerste?

Ik gok de centrale bank van Canada, maar ik ben zeer benieuwd naar wat u ervan vindt. Ga daarvoor naar Twitter en tag me in uw antwoord (mijn twitter-handle is @edinmujagic).

Ik wens u allen fijne feestdagen en een gezond, gelukkig, goed en geldontwaarding-arm 2023 toe!

Wat doen die Japanners nu?
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.