Is de Fed nu duif-of havik-achtig? Eigenlijk allebei. En Powell kondigde een vertraging van het tempo van renteverhogingen aan, aldus Edin Mujagic. Ze willen bij de Fed geen fouten maken.
Het rentecomité van de Fed heeft de officiële rente met 75 basispunten opgetrokken, naar de bandbreedte 3,75%–4%.
De Fed was woensdag een soort monetaire Dr. Jekyll en Mr. Hyde. De persverklaring van de Fed was vrij duif-achtig. De cruciale passage is dat het rentecomité, bij het bepalen van de toekomstige renteverhogingen, rekening zal houden met de mate van renteverhogingen tot nu toe, de vertraging waarmee die doorwerken in de economie en op inflatie en ook op de financiële ontwikkelingen.
Vrij vertaald: we hebben de rente al behoorlijk verhoogd, de effecten beginnen binnenkort merkbaar te worden maar we weten niet wanneer en hoe sterk en we houden ook een oogje op financiële stabiliteit.
Met betrekking tot een oogje op financiële stabiliteit, voeg ik toe dat de kwetsbaarheid behoorlijk groot is, gezien de mate van schulden. Op de financiële markten was dat genoeg om tot de conclusie te leiden dat de Fed-pivot, een koerswijziging, een feit is.
In de persconferentie die volgde, zagen en hoorden we echter een andere Fed, vertegenwoordigd door voorzitter Jerome Powell. Zo sprak hij dat de bank de inflatie omlaag moet krijgen, anders dreigt de inflatie structureel te worden.
En dat de Fed, omdat voor elkaar te krijgen, de rente naar een hoger niveau zal moeten brengen dan eerder werd verwacht.
Powell zei verder dat de Fed de inflatie noemenswaardig moet zien dalen, het monetaire beleid voldoende afremmend moet zijn en dus verdere renteverhogingen nodig zullen zijn, ook omdat het lastig is te beweren dat de bank al behoorlijk aan het afremmen is of de Fed te hard van stapel is gelopen.
“Wij hebben nog een weg te gaan en die weg zullen we bewandelen,” klonk het bijna dreigend. Daarmee was het pivot-is-hier-feest op de markten voorbij voordat het goed en wel was begonnen!
Dat Powell behoorlijk havikachtig klonk, begrijp ik volkomen. Hij kon ook niet anders klinken, met ruim 8% inflatie en grote onzekerheid over hoe hardnekkig die zal zijn.
Bovendien, de geloofwaardigheid van de Fed staat op het spel! Maar als ik een en ander nuchter bekijk, dan klinkt het allemaal softer dan het op het lijkt. Als ik Powell hoor zeggen dat het “zeer prematuur is te denken of te praten over een pauze in renteverhogingen,” dan hoor ik dat het blijkbaar niet prematuur is te denken en te praten over het vertragen van renteverhogingen.
Bovendien kan het zomaar zijn dat het in december, wanneer het rentecomité weer beraadslaagt, niet prematuur zal zijn ook over een pauze na te denken.
Waarom? Bijvoorbeeld omdat de Fed de komende tijd hulp krijgt van wiskunde. In de komende maanden is een sterke neerwaartse druk op inflatie te verwachten door het sterke statistische effect (prijzen vergeleken met die een jaar eerder pakken, procentueel gezien, veel gunstiger uit dan eerder dit jaar het geval is geweest).
En ik geef toe, als Powell achter zijn spreekgestoelte zegt dat de “rente hoger zal moeten worden dan we eerder hadden verwacht”, dan klinkt dat behoorlijk dreigend, havikachtig.
Maar wat betekent dat concreet? In september verwachtte het rentecomité dat de Fed-rente 4,6% zal moeten bedragen. Meer dan dat, dan hebben we het over 5%. Met een verhoging van de rente in december van 50 basispunten en 25 basispunten begin 2023, zal de Fed er al bijna zijn.
Hetzelfde geldt voor zijn opmerking dat “de vraag wanneer het tempo van renteverhogingen te vertragen op het moment veel minder belangrijk is dan de vraag hoe ver de rente te verhogen en hoe lang het beleid afremmend te houden.”
Op dit moment wel, maar wanneer inflatie, mede door de genoemde statistische effecten, de komende tijd zakt, zal die vraag relevant worden. Dat de Fed de rente vervolgens enige tijd ongewijzigd zal houden, dat is zo goed als zeker.
Allereerst omdat snel draaien niet bepaald een beeld van vertrouwen zou geven en als tweede zal de geloofwaardigheid van de bank er niet mee zijn gediend.
En toen hij later de lange en variabele vertraging waarmee monetair beleid werkt, nuanceerde, merkte Powell op dat die vertraging tegenwoordig korter kan zijn dan in het verleden, bijvoorbeeld doordat de financiële markten real time reageren op de Fed en de rentes over de hele linie sneller aanpassen dan in het verleden gebeurde.
Geen fouten maken
Vergeet niet, niet zo lang geleden waren er geen persconferenties en moesten beleggers gissen wat de Fed had gedaan, of niet had gedaan. Powell kondigde een vertraging van het tempo van renteverhogingen wel degelijk aan zonder, het met zoveel woorden te zeggen.
Ik verwacht 50 basispunten renteverhoging in december, gevolgd door nog twee verhogingen van 25 basispunten aan het begin van 2023 (of, als alternatief, 75 basispunten in december en nog één keer 25 basispunten).
Met zo’n 5% rente, met dalende inflatie en mogelijkerwijs een recessie en stijgende werkloosheid, zal de Fed niet zondigen aan de regel dat de bank, zoals Powell dat verwoordde, “geen fout wil maken de rente onvoldoende te verhogen of te snel te verlagen.”
Dat laatste zie ik nog lang niet gebeuren en dat eerste zal in de genoemde omgeving, met 5% rente in de ogen van de Fed niet het geval zijn.
Tot slot nog even over die pivot: van een pivot is sprake als iemand draait, in dit geval als de Fed de koers zou verleggen van renteverhogingen naar renteverlagingen.
Dat gebeurt echter nooit, een centrale bank gaat niet zo radicaal te werk. Tussen periodes van renteverhogingen en verlagingen, ligt een periode van pauze.
Dat zal in 2023 niet anders zijn. In het verleden lag er, gemiddeld genomen, een maand of zeven tussen de laatste renteverhoging en de eerste renteverlaging. Als dat in 2023 opgaat, dan zou een renteverlaging door de Fed eind 2023 of begin 2024 niet verbazen!
Deze column is 4 november jl. gepubliceerd in IEXProfs
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
