13 mei 2022 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

Zal de Fed de renteverhogingen alweer stoppen?

De inflatietop lijst aanstaande. Met elke renteverhoging in de komende maanden, creëert de Fed ruimte om in 2023 de rente weer enigszins te verlagen, mocht dat nodig zijn, aldus Edin Mujagic. Dan kunnen aandelen een doorstart maken.

In de VS is de inflatie maand-op-maand scherp vertraagd. In april stegen de prijzen met 0,3%; een maand eerder bedroeg de stijging 1,2%. Ten opzichte van een jaar eerder, lagen de prijzen 8,3% hoger.

In maart stond de teller nog op 8,5%, meldde het Amerikaanse bureau voor de statistiek eerder deze week. De kerninflatie (inflatie exclusief voedsel en energie) kwam 6,2% hoger uit (t.o.v. een jaar eerder).

Vergeleken met een maand eerder, bedroeg de kerninflatie 0,6%, waar dat in maart nog 0,3% is geweest. De bijdrage van het energiedeel van de index was negatief. De stijging van de prijzen van eten, vliegtickets en wonen zorgden voor de grootste bijdrage in de stijging van de headline index.

Te vroeg

Wat die cijfers laten zien, is dat de inflatie hoog blijft, maar dat het zo kan zijn dat de inflatie op de top zit of binnenkort kan pieken. Het is nu nog te vroeg zo’n conclusie te trekken, de cijfers in de komende maanden zullen voor meer duidelijkheid moeten zorgen.

Wat de cijfers óók laten zien, is dat de Inflatie veel breder wordt gedragen dan in de afgelopen maanden (kerninflatie wijst daarop). Het is niet meer vooral het energieverhaal.

Nadat de gestegen energieprijzen de inflatie in eerste instantie hadden aangejaagd via de stijging van het energiecomponent van het cijfer, sijpelen de hoge energiekosten inmiddels door naar andere sectoren van de economie.

Vergeleken met vorig jaar

Dat vooral vliegtickets duurder zijn geworden, is een goed voorbeeld. We kunnen weer vliegen, maar de brandstofkosten zijn fors hoger en maatschappijen berekenen die door. Ook de voedselprijzen wijzen daarop.

Het kost nou eenmaal veel brandstof voedsel te verbouwen en vervolgens te bewerken en te transporteren. Het vertraagde effect van de gestegen energiekosten zal de komende maanden op steeds meer plekken in de inflatiecijfers opduiken. Het directe effect van de gestegen olieprijs zal echter afnemen.

Voor dezelfde mate van opwaartse druk uit die hoek is een nieuwe forse stijging van de olieprijs nodig omdat inflatie de verandering is van de prijzen vergeleken met twaalf maanden geleden.

Kleinere bijdrage

In het voorjaar en zomer van 2021, lag de olieprijs tussen 60 en 70 dollar. Vanaf eind augustus 2021 steeg de olieprijs naar 80 dollar. Na een daling erna klom de olieprijs naar 100 dollar in december. Dat betekent dat ook als de olieprijs de komende maanden verder klimt naar, zeg, 130 dollar, de bijdrage aan inflatie lager zal zijn!

En die verdere stijging is bovendien ook nog niet waarschijnlijk. Vanaf de zomer zou een verdere vertraging van de jaarlijkse inflatie niet verbazen; de tijdelijke effecten lopen langzaam maar zeker uit de cijfers weg.

Dat de hoge energieprijzen op steeds meer plekken in het inflatiemandje opduiken, zorgt er echter voor dat de inflatie zich zal stabiliseren op een aanmerkelijk hoger niveau dan voor de pandemie. Ik verwacht een stabilisatie van de jaarlijkse inflatie tussen 2 en 4% in 2023 en 2024.

Kortwieken

Dat zou weliswaar aan de hoge kant zijn – de Fed streeft naar om en nabij 2% per jaar – maar de binnenkort te verwachten dalende trend, kan de Fed voldoende aanleiding geven de geplande serie renteverhogingen te kortwieken, zeker als de vooruitzichten voor economische groei verder vertragen.

Enerzijds door de reeds doorgevoerde en de komende maanden door te voeren renteverhogingen en anderzijds doordat het tijdelijke effect van herstel na een recessie ook mettertijd kleiner wordt.

Ik zal er niet van opkijken als de Fed de officiële rente in 2023 helemaal niet verhoogt en zelfs enkele renteverhogingen uit 2022 terugdraait. Begrijp me niet verkeerd: de Fed zal voorlopig doorgaan met het verhogen van de rente, met stappen van 50 basispunten.

Geen slecht nieuws

Omdat de bank niet anders kan, gezien de ontwikkelingen op het inflatiefront. Maar naarmate de tijd verstrijkt, de inflatie piekt, zal de noodzaak ermee door te gaan, kleiner worden. En met elke renteverhoging in de komende maanden, creëert de Fed ruimte om in 2023 de rente enigszins te verlagen, mocht dat nodig zijn.

Het vooruitzicht op minder renteverhogingen, zo niet een enkele renteverlaging in combinatie met lagere, maar toch keurige economische groei (zeker als de oorlog in Oekraïne tegen die tijd ook stopt).

En stabilisering van de inflatie, op weliswaar hoger niveau van voor de coronapandemie, maar duidelijk lager dan de cijfers van tegenwoordig, zou geen slecht nieuws zijn voor de aandelenmarkten.

Deze column is 13 mei jl. gepubliceerd in IEXProfs

Zal de Fed de renteverhogingen alweer stoppen?
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.