Bij de bijeenkomst van centrale banken in het Amerikaanse Jackson Hole werd duidelijk dat de rente in de VS voorlopig niet naar beneden gaat, aldus Edin Mujagic. En Lagarde hield er misschien wel haar beste praatje ooit.
Zomermaanden zijn dé populairste periode om de prachtige Grand Teton en Yellowstone nationale parken in de Amerikaanse Rotsgebergte te bezoeken.
Miljoenen toeristen uit de hele wereld komen er om adembenemende landschappen te aanschouwen, te genieten van de geisers en proberen, naast onvermijdelijke bizons, ook beren te spotten.
Beren, dat is precies wat een select gezelschap in het Grand Teton, dit jaar volop zag. Maar dan heb ik het over andere beren dan die door de bergen struinen.
Zoals elk jaar vond ook eind augustus dit jaar in het rotsgebergte de jaarlijkse conferentie van Jackson Hole plaats, georganiseerd door de centrale bank in Kansas City.
De topmensen van belangrijke centrale banken, een handjevol onderzoekers en vooraanstaande academici, praten over het onderwerp van dit jaar, te weten structurele veranderingen in de wereldeconomie.
Vrij vertaald: welke bekende en onbekende beren komen er op ons af? Het was alweer de 46ste editie van wat terecht wordt beschouwd als de belangrijkste jaarlijkse bijeenkomst voor de centrale bankiers.
Wat de Oscars voor de filmindustrie zijn, is de conferentie van Jackson Hole voor bankiers. Met als enige verschil dat in Jackson Hole geen prijzen worden uitgereikt.
Sinds 2008 is de bijeenkomst echt bekend omdat de centrale bankiers toen voor het eerst belangrijke beleidsaankondigingen deden. Zo stelde toenmalig Fed-voorzitter Ben Bernanke daar dat de Fed op een enorme schaal staatsobligaties zal gaan opkopen, iets wat zijn Europese collega Mario Draghi enkele jaren erna ook zou doen.
En vorig jaar zei Jerome Powell, voorzitter van de Fed, dat de bank scherp de rente zal gaan verhogen, hetgeen ook gebeurd is.
Vandaar dat beleggers, analisten en economen uit de hele wereld de toespraak van de topman van de Fed in spanning afwachtten.
Bij de editie van 2023 was men vooral geïnteresseerd in de hints over de vragen of de Fed de rente verder zal verhogen en hoe vaak dan, hoe lang de bank de rente vervolgens op het nieuwe niveau zal houden en wanneer renteverlagingen te verwachten zijn.
Om te beginnen met het meest duidelijke: renteverlagingen zullen nog lang niet aan de orde zijn. Daarvoor is de situatie op het terrein van inflatie te ernstig voor. Powell zei bijvoorbeeld dat de Fed voorzichtig te werk zal gaan in het beslissen of de rente verder te verhogen of om die gelijk te houden.
Het feit dat hij het verlagen ervan niet eens als een theoretische mogelijkheid noemde voor de komende periode, zegt veel.
Powell zei dat hoewel de inflatie behoorlijk is gedaald sinds de Jackson Hole conferentie in 2022, de geldontwaarding veel te hoog blijft. Het siert hem overigens dat hij niet de credits heeft genomen voor die inflatiedaling sinds vorig jaar.
Ik vermoed dat menig andere centrale bankier die verleiding niet had weerstaan. De topman van de Fed toonde, niet voor het eerst, ook zijn bescheidende, eerlijke kant. Er is volgens Powell nog een lange weg te gaan voordat inflatie verslagen wordt.
In die strijd weet de bank dat ze inmiddels de rente op een zodanig niveau heeft gebracht dat die de inflatie afremt maar dat het ongewis is hoe stevig en hoe lang de bank moet blijven remmen.
Dit onder meer omdat de Fed niet weet ook niet hoe lang het tegenwoordig duurt tussen het moment van renteverhogen en het moment waarop dat grip begint te krijgen op de economie en inflatie, wat een structurele verandering is waar de conferentie van dit jaar over ging.
De bank navigeert op de sterren op een bewolkte nacht, aldus Powell, een mooie analogie om aan te geven dat hij en zijn kompanen zich op onbekend terrein bevinden en met grote onzekerheid te maken hebben.
Het enige wat ze zeker weten, is dat een U-bocht maken en terugvaren, geen optie is. De aanvoerder van de Fed onderstreepte wel dat ook in die oceaan van onzekerheid, de bank vooral oog zal houden op de PCE-inflatiemaatstaf en dan in het bijzonder het dienstendeel van de PCE-kerninflatie.
De toevoeging dat de Fed het dienstendeel exclusief huisvesting wil zien dalen, vertelt een goede luisteraar dat de lat om definitief te stoppen met renteverhogingen redelijk hoog ligt.
De ontwikkeling van de huizenprijzen in de VS is een uitstekende voorlopende indicator voor het huisvestingsdeel van de PCE-kerninflatie en wijst er al enige tijd op dat de inflatie de komende tijd verder zal dalen. Door dát deel uit te sluiten en de focus te leggen op het meest hardnekkige deel van de kerninflatie, hint Powell erop dat we niet verrast moeten zijn als de Fed de rente de komende maanden verder verhoogt.
Maar de bank zal tegelijkertijd voorzichtig te werk gaan omdat ze zich bewust is van zowel het risico dat ze de rente te veel maar ook te weinig verhoogt.
Wie een inschatting wil maken wat de Fed de komende maanden zal doen en wanneer de bank zal stoppen met het opkrikken van de rente, moet kijken naar de Amerikaanse arbeidsmarkt en economische groei. Wil de Fed in een meer ontspannen modus verkeren, moet de arbeidsmarkt minder overspannen worden en economie een tijdlang traag groeien.
Voorlopig is er heel weinig dat erop wijst dat dat gebeurt, vandaar dat een nieuwe renteverhoging in de komende maanden niet zou verbazen.
Wie Powell hoorde zeggen dat de Fed navigeert op sterren op een bewolkte nacht, kan dat makkelijk zien als een mooie manier om te vertellen dat de bank ook nauwelijks het idee heeft waar ze zich bevindt en naartoe gaat. Dat is evenwel het meest realistische wat Powell kon zeggen.
De Fed hoopt op het beste maar bereidt zich op het ergste en dat is een goed strijdplan. Dus wees niet verbaasd als de bank de rente verder verhoogt dit jaar, bereid je voor op een lange periode waarin de rente op dat niveau al blijven en gokken op een renteverlaging in de afzienbare toekomst lijkt, gezien de huidige vooruitzichten voor inflatie en groei voor 2024, een verloren zaak.
Die vooruitzichten kunnen natuurlijk heel anders worden, maar als dat gebeurt, hebben we hele andere zorgen aan ons hoofd tegen die tijd. Tot slot: niet alleen Powell sprak op de conferentie, ook Christine Lagarde, van de ECB, nam plaats achter het spreekgestoelte.
Het was in alle eerlijkheid zeer waarschijnlijk de beste toespraak van haar sinds ze president is geworden van de ECB. Wellicht omdat het over het grote beeld en veranderingen in de wereld ging en niet over het monetaire beleid.
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
