Westerse centrale banken, zoals de Fed in de VS en onze eigen ECB, vechten tegen inflatie door middel van renteverhogingen. Hoewel ze daar sinds voorjaar 2022 mee bezig zijn geweest, kan het best zo zijn dat ze er nog niet klaar mee zijn. De randvoorwaarde bij dat gevecht tegen inflatie lijkt echter te zijn dat de economie niet al te veel afgeremd mag worden. En daarmee hebben de centrale banken zichzelf voor een onmogelijke opgave gesteld.
Voor succes in de strijd tegen inflatie is een periode van lage groei namelijk noodzakelijk. En omdat centrale banken te laat met dat gevecht zijn begonnen, waardoor de inflatie zeer hardnekkig is geworden, moet die periode van lage groei wellicht best lang duren.
Waarom is zo’n periode nodig? Om vraag meer in balans te brengen met het aanbod. Inflatie is een uiting van het feit dat de vraag hoger is dan het aanbod. Daardoor ontstaan er allerlei tekorten en stijgen de prijzen.
„Kan het aanbod dan niet omhoog in plaats van vraag omlaag?” hoor ik u denken. Ja, natuurlijk. Alleen…dat vergt tijd en is lastig als de economie net een paar jaar op meer dan volle toeren heeft gedraaid en daardoor oververhit is geraakt. Afkoeling is dan simpelweg nodig.
Willen de Fed en de ECB de inflatie verslaan, dan zal in de praktijk de economische groei voor een langere periode laag moeten zijn. Maar dat wil men juist koste wat kost voorkomen! De laatste tijd horen we veel geluiden, ook van de centrale bankiers zelf, dat het verhogen van de rentes moet stoppen omdat de economie steun nodig heeft.
Als je dat doet – en ik vermoed dat de Fed en de ECB vrij snel klaar zullen zijn met renteverhogingen, op niveaus die te laag zijn om de oorlog tegen de inflatie te winnen – dan krijg je een omgeving waarin inflatie onderliggend langdurig te hoog blijft, langetermijnrentes daardoor hoger worden, vertrouwen in de centrale banken nog meer schade oploopt, ongelijkheid verder toeneemt etc.
De definitie van stupiditeit is almaar hetzelfde blijven doen en andere uitkomsten verwachten, zou Albert Einstein ooit hebben gezegd. Wat Einstein óók zei, is dat „wat juist is, is niet altijd populair en wat populair is, is niet altijd juist”.
Inderdaad, centrale bankiers kiezen, in mijn ogen, voor wat populair is en niet wat juist is.
Deze column is 14 juni jl. gepubliceerd in Dft.nl
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
