Het lijkt zo goed te gaan in de VS, maar onderliggend hebben de Amerikanen moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. De schulden zijn ook torenhoog. Wat betekent dat voor de rente en de toekomst, vraagt Edin Mujagic zich af.
Veerkrachtig, ijzersterk, krachtig; Al enige tijd regent het superlatieven om de Amerikaanse economie te omschrijven. Waar we in de eurozone in onze handen mogen klappen dat onze economie vorig jaar 0,5% is aangedikt, in de VS kan de vlag uit: de groei was ruim 3%.
Veel beleidsmakers en economen, zowel in als buiten de VS, zijn vol lof over de grootste economie ter wereld. Zij wijzen dan op de indrukwekkende economische groei, maar ook op de lage werkloosheid (niet zo laag geweest sinds eind jaren 60), de vele nieuwe banen die er per maand bijkomen en de consument, die geld volop laat rollen.
De S&P500 verbreekt het ene record na het andere. De verwachte recessie in 2023 kwam niet en komt helemaal niet meer, is de communis opinio.
En inderdaad, een snelle blik leert dat de Amerikaanse economie ijzersterk is, toch? Nou ja, de arbeidsmarkt draait prima. Een duik in de arbeidsmarktcijfers leert echter er vooral parttime banen bijkomen, dat bedrijven hun werknemers minder lang laten werken, dat het aantal Amerikanen dat 2 banen of meer moet hebben om rond te komen op een all time high zit en dat het beeld over de arbeidsmarkt op basis van de maandelijkse enquête onder Amerikaanse huishoudens, aanmerkelijk minder florissant is dan het lijkt.
Recent bleek uit een ondervraging dat bijna 40% van de huishoudens zijn hoofdinkomen moet aanvullen om rond te komen. De consument spendeert volop, mede doordat de lonen harder stijgen dan de prijzen, horen en lezen we vaak. Kijkend naar 2023 gaf de consument vooral veel uit spaargeld dat over was uit de coronajaren.
Dat geld is zo goed als op. En ja, lonen stijgen gemiddeld harder dan de inflatie. Maar dat betekent dat er heel wat Amerikanen zijn die hun loon met mínder zien klimmen dan de prijzen. Dat zijn dan vooral werkenden met een relatief laag inkomen.
Vandaar dat steeds meer huishoudens veel moeite hebben rond te komen. Ondertussen neemt het aantal wanbetalers op creditcard-leningen en consumentenleningen al enkele maanden op. De totale creditcard-schuld bedraagt inmiddels 1.100 miljard dollar, een record.
Een fiks bedrag daarvan is de schuld van huishoudens met lage inkomens of die uit de middenklasse. En zij trekken hun credit card lang niet altijd om een vakantie te boeken, maar om boodschappen af te rekenen in de supermarkt.
Een kenmerk van de huishoudens uit deze groepen, is dat ze een relatief groot deel van hun inkomen uitgeven aan voedsel, energie en zorg, rekeningen die doorgaans harder toenemen dan de inflatie. De rente op creditcardschuld bedraagt ruim 20%. Oeps.
Het aantal zakelijke leningen met een betalingsachterstand is stabiel. Vergeet echter niet dat veel zakelijke leningen vaak een rentevaste periode van enkele jaren kennen. Dat betekent dat de pijn van de opgelopen rentes voor een belangrijk deel nog moet optreden.
Volgens schattingen moet in het tweede kwartaal van dit jaar bijna 300 miljard dollar aan leningen die Amerikaanse investment grade- en high yield-bedrijven hebben afgesloten, doorgerold worden. Natuurlijk, deels zullen bedrijven proberen door te gaan zonder een nieuwe lening af te sluiten maar lang niet elk bedrijf kan dat voor elkaar boksen.
De rente op de nieuwe lening zal aanmerkelijk hoger zijn dan de rente die ze nu hebben. Vaak zal er sprake zijn van een verdubbeling. In de rest van dit jaar lopen leningen bij de genoemde groep bedrijven ter waarde van ruim 700 miljard dollar af, gevolgd door 1.500 miljard dollar in 2025.
Dat de Amerikaanse overheid nog steeds zelden zulke hoge begrotingstekorten heeft, is ook een factor die we niet moeten vergeten. Dat drukt de groei om korte termijn omhoog, maar is te vergelijken met het uit de toekomst naar voren halen van groei en zorgt daarmee voor een soort optische groei-illusie.
Immers, dat tekort moet gefinancierd worden, wat vaak onder meer hogere belastingen inhoudt. Hoge begrotingstekorten en verder oplopende staatschuld, kunnen de rentes in de toekomst verder omhoog drukken.
Zonder het enorme begrotingstekort was de economische prestatie van de Amerikaanse economie stukken minder florissant geweest dan nu lijkt. Aanhoudend hoge begrotingstekorten en een hoge staatschuld zijn geen tekenen van sterkte, eerder van zwakte.
En dan die sterke aandelenmarkt, de spiegel van de economie. Halen we de Magnificent Seven uit de S&P500, dan zien we dat de S&P493 een stijging van ongeveer 10% laat zien.
Ik kijk ook graag naar indices zoals Russel 3000, waar 96% van alle beursgenoteerde aandelen in de VS in zitten. Wat ik dan zie, is een stijging van om en nabij 3% sinds eind 2021. In Russel 3000 zitten ook alle aandelen uit de S&P500, vandaar dat ik ook een blik werp op Russel 2000, waar 2000 kleinste bedrijven die een beursnotering hebben, verzameld zijn.
Wat ik dan zie, strookt niet bepaald met het imago van een ijzersterke, krachtige, uitstekend lopende Amerikaanse economie. De Russel 2000 index laat namelijk sinds eind 2021 een daling van bijna 17% zien!
Ondertussen omschrijft een meerderheid van de Amerikanen de economie in enquêtes als ‘redelijk slecht’ tot ‘zeer slecht’. Dat is niet het beeld wat je zou verwachten in een ijzersterke, krachtige, doordenderende economie.
Tot slot: de Fed maakt zich op om de rente te gaan verlagen. Dat gebeurt terwijl de inflatie nog steeds te hoog is en te hoog lijkt te blijven tot 2026 én de economie zogenaamd ijzersterk is. Bij zo’n combinatie – te hoge inflatie en ijzersterke economie – zou je eerder nieuwe renteverhogingen verwachten.
Dat de Fed aan de vooravond van renteverlágingen staat, spreekt boekdelen. IJzersterke Amerikaanse economie? Naast sterk is een andere eigenschap van ijzer dat die roest. Roest verzwakt het ijzer en vormt daarmee een risico voor de ijzeren constructies. Kijk ik niet vluchtig maar met wat meer aandacht naar de Amerikaans economie, dan zie ik veel – en steeds meer – roestvorming.
Deze column is 23 februari jl. gepubliceerd in IEXProfs
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
