27 september 2023 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

De EU moet gaan proosten met Latijns-Amerika om vrijhandelsdeal

De Europese Unie heeft een ultimatum gekregen! De afzender is de president van Paraguay, die namens de Mercosur-landen sprak. Mercosur is een douane-unie in Latijns-Amerika, met Brazilië, Argentinië, Uruguay, Paraguay en Venezuela als leden (het laatste land is op het moment geschorst).

De Europese Unie en Mercosur zijn ruim 20 jaar in gesprek geweest over een vrijhandelsverdrag. Dat leek er te komen in 2019 maar toen wierpen enkele Europese landen, met Frankrijk voorop, een nieuw obstakel op. Er kwamen aanvullende eisen op het gebied van milieu, iets wat Mercosur vooral ziet als een trendy excuussmoes voor protectionisme, omdat Frankrijk de instroom van Latijns Amerikaanse wijnen en vlees vreest.

De Mercosur-landen hebben er inmiddels genoeg van. Als er uiterlijk op 6 december dit jaar geen Europese handtekening onder het vrijhandelsverdrag wordt gezet, dan hoeft het van de Latijns-Amerikaanse landen helemaal niet meer. Die landen zullen zich dan richten op zo’n verdrag met Azië, de groeimarkt van morgen volgens velen.

Het vrijhandelsakkoord met de Mercosur-club is van groot belang voor de EU, economisch (Latijns Amerika is een veelbelovende markt), met het oog op klimaatverandering (de longen van de Aarde, het Amazone-oerwoud, is er te vinden en met een meer innige en vriendschappelijke relatie, met economische prikkels, valt er veel te redden) en geopolitiek (in de steeds duidelijkere strijd tussen het Westen en China, met de EU die steeds meer een eigen koers moet varen).

Onderlinge handel

Een vrijhandelsakkoord bevordert onderlinge handel waarbij beide partijen uiteindelijk ervan profiteren. Natuurlijk, op korte termijn kan zo’n verdrag slecht nieuws zijn voor sommige bedrijven/sectoren, maar een vrijhandelsakkoord zorgt voor specialisatie (als je als land in de productie van iets minder bedreven bent dan andere landen, dan leg je je toe op productie van die spullen waar je wel goed in bent), lagere inflatie (onder meer door efficiëncy-voordelen zoals de zojuist genoemde specialisatie).

Maar ook meer innovatie (omdat je als bedrijf meer concurrentie ondervindt, besteed je meer tijd, geld en energie aan innoveren om je positie vast te houden of te verbeteren) en via die wegen voor een meer wendbare economieën. Niet onbelangrijk tegenwoordig, handelsverdragen kunnen zorgen voor een kleinere kans op geopolitieke spanningen, bijvoorbeeld omdat elk land meer te verliezen heeft bij ruzies.

Hoewel anno 2023 vrijhandelsverdrag voor velen een vies woord is en alleen met nadelen geassocieerd wordt, leert de historie dat de werkelijkheid een andere is. Daarom: de EU moet ruim voor 6 december zijn handtekening zetten onder het akkoord met Mercosur, waarna Ursula von der Leyen, president van de Europese Commissie, met het document richting Latijns Amerika kan vliegen om er een goed glas wijn op te drinken en met zijn alleen ‘proost’ te roepen.

Want een vrijhandelsverdrag met zo’n belangrijke en grote regio, dat mag wel gevierd worden. Zeker in de wetenschap dat de EU nog steeds geen handelsverdragen met India, Indonesië of Australië heeft, om enkele grote landen te noemen.

Deze column is 27 september jl. gepubliceerd in Dft.nl

De EU moet gaan proosten
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.