17 december 2021 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

De Fed heeft wel lef

Dit kunnen beleggers de komende jaren verwachten: relatief verantwoord beleid van de Fed en aanhoudend onverantwoord beleid van de ECB, aldus Edin Mujagic.

Als de club van centrale bankiers een eigen volkslied zou moeten hebben, dan zou ik het lijflied van Feyenoord-supporters, “Geen woorden maar daden” voorstellen.

Het vertrouwen dat de centrale banken genieten van een groot – maar steeds kleiner – deel van de bevolking, stelt ze in staat om een tijdlang te praten zonder daadwerkelijk actie te ondernemen. De stijging van de inflatie is een goed voorbeeld.

De geldontwaarding klom rap, van om en nabij 0% naar inmiddels 5% of zelfs meer. Toch konden centrale banken zoals de Fed en de ECB, gezien dat vertrouwen, het veroorloven het zeer ruime beleid niet te wijzigen.

Fed begrijpt het

Dit omdat de inflatie vooral door tijdelijke factoren opgedreven wordt en dus weer zal terugvallen. Maar met alleen praten kunnen ze niet eeuwig doorgaan. Er komt een moment waarop daden moeten volgen.

De Fed heeft wel lef

Gebeurt dat niet, dan dreigt het vertrouwen verder af te kalven, de economische groei afgeremd te worden en zijn de centrale bankiers verder van huis. Vooral omdat beleggers ze ook niet meer vertrouwen.

Bij de Fed begrijpen ze dat heel goed, getuige de persconferentie van 15 december. De tijdelijke factoren die inflatie opstuwen, zijn sterker en hardnekkiger, aldus Jerome Powell.

Verademing

Hij zei ook dat de kans dat hoge inflatie diep wortel schiet in de economie, toegenomen is. Dat is nu niet het geval, aldus Powell, maar omdat de kans toegenomen is, moet een prudente centrale bank in actie komen.

Ofwel: het is tijd voor daden om niet alleen hoge(re) inflatie op korte termijn te voorkomen maar ook op middellange termijn. Het was een verademing Powell te horen zeggen dat hoge inflatie een bedreiging is voor volledige werkgelegenheid en voor de economische ontwikkeling.

We hebben, aldus de Fed-voorzitter, een lange economische expansie nodig en die kunnen we op ons buik schrijven als de inflatie hoog blijft.

Sneller taperen

Dit weet elke student monetaire economie, maar centrale bankiers lijken het vergeten zijn. Daarom was het een verademing Powell dat te horen zeggen. Ook omdat dat geluid vanuit de ECB niet te verwachten is helaas.

Daar komt bij dat de arbeidsmarkt in de VS zich sterk ontwikkelt en de economische groei en vooruitzichten goed zijn. Door ontwikkelingen op de terreinen van inflatie, arbeidsmarkt en economie heeft de economie niet dezelfde mate van steun van de Fed.

En dus kondigde Powell aan dat de bank de afbouw van het opkopen van staatsobligaties, het taperen, zal versnellen. Ze zijn daarmee in maart klaar in plaats van in juni.

Volgens plan?

Daarnaast verwacht de bank de officiële rente in 2022 drie keer op te krikken, gevolgd door evenveel verhogingen in 2023. Ervan uitgaande dat het verhogen in stappen van 25 basispunten zal gaan, dan zal de officiële rente van de Fed eind 2022 uitkomen op tussen 0,75 en 1%.

Tegen kerst 2023 zal dat tussen 1,50 en 1,75% zijn. De Fed is dus vastberaden behoorlijk in actie te komen volgend jaar. Maar we moeten er echter ook rekening mee houden dat het allemaal niet zo zal lopen.

Wat de plannen van de Fed kan dwarsbomen, is een lagere economische groei. Het grootste risico voor de groei in 2022 is de nieuwe coronavirusvariant. Afhankelijk van hoe die zich ontwikkelt, kan de economische groei er hinder van ondervinden.

Tijdelijk effect

Powell was daar duidelijk over. Hoewel de bank de rente wil verhogen, zal ze dat niet doen als de economische situatie en vooruitzichten verslechteren. Ik houd er rekening mee dat ook zonder een afremmend effect van het virus, de economische groei in de tweede helft van het jaar aanmerkelijk zal vertragen.

De meer dan goede vooruitzichten voor de groei de komende tijd zijn een inhaalslag na de diepe val in 2020. Om het woord tijdelijk maar in een andere context te gebruiken: daardoor wordt de groei tijdelijk omhooggestuwd.

Dat tijdelijke effect valt straks weg. De economische groei in 2023 kan dan wel eens aanmerkelijk lager uitkomen dan de Fed nu verwacht. Dus dan kan ook de inflatie lager uitkomen.

Aantrekken en vieren

Het zou dan ook niet verbazen als de Fed de monetaire teugels in de eerste helft van 2022 relatief aantrekt om ze daarna weer te laten vieren. En dan was er ook nog de ECB-vergadering deze week.

Het bestuur heeft besloten het opkoopprogramma in maart te beëindigen, maar het reguliere programma juist te verdubbelen. Dit ter compensatie, om dat weer later in het jaar af te bouwen. En herintroductie van het nood-opkoopprogramma blijft altijd een optie, aldus Christine Lagarde.

De rente gaat nergens naartoe. Als u het niet begrijpt of als het allemaal verwarrend is….u bent niet de enige. De economische groei is hoog, er is geen recessiegevaar, inflatie bedraagt 5%; kortom zowel het economisch als het inflatiebeeld zijn significant ten goede veranderd.

Marginale wijzigingen

Waar in de VS daarop van plan is het beleid ook significant te veranderen, voert de ECB slechts wat cosmetische, marginale wijzigingen door.

Dat zegt eigenlijk alles over wat we de komende jaren kunnen verwachten: relatief verantwoord beleid van de Fed en aanhoudend onverantwoord beleid van de ECB.

Deze column is 16 december jl. gepubliceerd in IEXProfs

Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.