Waar zit ieder van ons níét op te wachten, als we het over economie en financiële zaken hebben? Inflatie en werkloosheid. Hoge inflatie maakt de uitholling van de koopkracht van ons geld, of het ons spaargeld of maandloon betreft, heel duidelijk.
Bij stijgende werkloosheid zien mensen die hun baan verliezen, hun inkomen zakken en wordt de stemming in het land somber. Hoe hoger de inflatie en werkloosheid, des te minder comfortabel we ons voelen.
Op individueel niveau pakt de sneltest misschien niet zo uit, maar de Nederlandse economie als geheel gaat het dit jaar beter doen.
Deze simpele conclusie was eind jaren zestig van de vorige eeuw voor de Amerikaanse econoom Arthur Okun reden genoeg om een maatstaf te ontwikkelen die meet hoe comfortabel we wel of niet zijn. Okun bedacht zijn index om de toenmalige Amerikaanse president Lyndon Johnson te voorzien van een indicator voor hoe het economisch ging in het land. Okun was lid van de Raad van Economische Adviseurs van Johnson. Eind jaren zestig begon de inflatie in de Verenigde Staten op te lopen, net als de werkloosheid, waarmee het onbehagen onder de Amerikanen begon toe te nemen.
Die maatstaf, beter bekend als de misère-index, telt simpelweg de inflatie en werkloosheid bij elkaar op. Hoe hoger de score, des te minder comfortabel we zijn. Ja, het is een wel erg simpele weergave, maar in de kern geeft die index de stand van zaken in een land en ontwikkeling door de tijd heen, goed weer. Het is een soort sneltest voor hoe de economie ervoor staat, zeg maar.
In 2019 stond die index voor Nederland op 6,1 punten. Daarmee deden we het beter dan de eurozone (8,7), maar minder goed dan de VS (5,0). Venezuela had overigens een score van 19.906 punten, vooral door de hyperinflatie in het land. De misère-index is door de coronapandemie uiteraard behoorlijk opgelopen. Eind 2021 stonden de tellers voor Nederland, eurozone en de VS op 8,8 respectievelijk 12,3 en 10,9 punten. Merk op dat Nederland het dus beter deed dan zowel de eurozone als de VS!
Wat kunnen we op dat front verwachten dit jaar? Afgaand op de ramingen voor de inflatie en werkloosheid zou de misère-index in alle drie moeten dalen. Daarbij lijkt de daling in de eurozone als geheel het minst uitgesproken te zijn, van 12,3 punten naar 10,5. Nederland en de VS zullen verwikkeld zijn in een spannende strijd, met de genoemde index die in beide landen richting 6 punten zal zakken.
De te verwachten daling is goed nieuws, maar die economische barometer geeft ook aan dat de situatie nog niet op het pre-coronaniveau zal terugkeren. Althans, in de eurozone en de VS. Voor Nederland zou de misère-index zomaar wel naar het niveau van 2019 kunnen terugvallen.
Volgens die sneltest voor de economie wordt 2022 dus beter dan 2021. Maar het is en blijft een sneltest. Zoals we weten, kunnen sneltesten ook een verkeerde uitslag geven. En zeker niet iedere bevolkingsgroep zal het gevoel hebben dat de index is gedaald, laat staan fors. Aan de andere kant: ondanks alle mitsen en maren, is een sneltest vaak ook wél betrouwbaar, zeker voor, zoals in dit geval, het niveau van de gehele economie.
Deze column is 19 januari jl. gepubliceerd in Dft.nl
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
