18 oktober 2023 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

ECB-econoom veegt eigen straatje schoon

De Nobelprijswinnaar van 2023 is bekend maar wat mij betreft geldt dat nu al voor 2024. De winnaar: Philip Lane, een bestuurslid van de Europese Centrale Bank, waar hij de hoofdeconoom is van die instelling.

Waarom de Nobelprijs? Omdat de beste man, getuige een interview onlangs in het Financieele Dagblad zeker weet dat inflatie niet zichtbaar lager was geweest als de ECB eerder de rente ging verhogen. Knap hoor, dat soort dingen, namelijk hoe inflatie zich had ontwikkeld als je de rente eerder was gaan opkrikken, zeker weten. Nobelprijswaardig.

Ik begrijp overigens wel waarom Lane dat zegt. Hij was diegene die het argument dat de hoge inflatie slechts tijdelijk was, bedacht, wat op zijn beurt dé reden is geweest dat de ECB aanmerkelijk later dan bijvoorbeeld de Fed in actie kwam tegen de hoge geldontwaarding. Waar veel andere zusterinstellingen al lang en breed bezig waren met renteverhogingen, bleef de ECB geloven in het ’het is allemaal tijdelijk’ monetaire sprookje.

Wie dat interview leest, valt van de ene na de andere verbazing. Wat dacht u bijvoorbeeld van zijn antwoord op de vraag waarom de Fed in de VS eerder was begonnen met het verhogen van de rente. Ja, aldus Lane, laten we niet vergeten dat de ECB de rente gedurende de pandemie niet had verlaagd, zoals de Fed wel deed. Nee, maar de reden is niet dat de ECB een renteverlaging toen onverstandig vond maar dat de rente 0% bedroeg waar onder meer de Fed, verstandig, afscheid van had genomen.

Energieschok

Of deze: ’Er is een behoorlijk goed begrip van het feit dat de bron van inflatie primair de energieschok was’. Ja, energieschok uit 2022 is de reden dat de inflatie in de herfst van 2021 al (!?) circa 5% bedroeg in de eurozone, waar de doelstelling 2% is.

Ok, ik doe er nog eentje bij, namelijk de opmerking dat ’een van de lessen is dat we er goed op bedacht moeten zijn dat de wereld snel kan veranderen.’ Ik dacht dat er sommige dingen waren die zo vanzelfsprekend zijn, dat je die niet hoeft te leren! Zoals dat de wereld snel kan veranderen.

Maar de zin uit het interview was voor mij dat de centrale bankiers zoals Lane ’onze nederigheid moeten erkennen gezien de onzekerheid’. Lane die over nederigheid praat! Eerder dit jaar werd in Frankfurt de jaarlijkse conferentie ECB and It’s Watchers gehouden, een bijeenkomst van mensen die de ECB volgen, zoals ondergetekende, en ECB-ers, waaronder veel bestuursleden, elkaar ontmoeten.

Dit jaar was Lane er ook bij. Tijdens een van de discussies kreeg hij de opmerking dat de ECB te laat en te weinig de rente ging verhogen. Lane antwoordde dat hij het daar niet meer eens was. Nogal wiedes, immers, hij was de geestelijk vader van te laat en te weinig ingrijpen. Maar de dedain waarmee hij zich richtte tot diegene die die opmerking had gemaakt, de arrogantie en uit de hoogte doen, die was stuitend. Het was wat mij betreft het dieptepunt van de bijeenkomst en misschien wel van de hele reeks van de genoemde conferentie.

’We denken niet dat de inflatie terugkeert naar het niveau van voor de pandemie’, aldus Lane in het interview tot slot. Nou, dáár ben ik het wel met hem eens. Alleen vrees ik dat de inflatie de komende jaren hoger zal zijn dan dat niveau. Met dank aan beleidsmakers zoals Lane. Weet u wat: toch maar geen Nobelprijs voor hem bij nader inzien. Sterker nog, als het zou kunnen zou ik voor ontslag pleiten. Wegens plichtverzuim.

Deze column is 18 oktober jl. gepubliceerd in Dft.nl

ECB-econoom veegt eigen straatje schoon
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.