De ECB denkt er niet eens over na om de renteverhogingen te pauzeren. En de Fed ontkomt er niet aan de rente toch weer te gaan verhogen, aldus Edin Mujagic.
Het was, zoals zo vaak, een flinke uitdaging niet weg te dommelen tijdens de persconferentie van de ECB. Vooral het inleidend betoog was vol met gedetailleerde informatie waar vrijwel niemand op zit te wachten.
En ook nog gortdroog en monotoon gebracht. Maar wie niet in slaap valt en/of het opgeeft de bijeenkomst te volgen, ziet na die oersaaie bomen een veel aangenamer bos. De geldontwaarding in de eurozone lijkt te lang te hoog te blijven, aldus Lagarde.
De economen van de ECB verwachten dat de inflatie dit jaar 5,4% zal zijn, gevolgd door 3% in 2024 en ruim 2% in 2025. Belangrijk, ook de kerninflatie, blijft tot en met 2025 te hoog. Dat is, aldus Lagarde, bevredigend noch op tijd voldoende daling.
De inflatieramingen van de ECB zijn voor alle jaren tot en met 2025 verhoogd en dat is gebeurd zelfs nadat de ECB-economen in hun model dat de ramingen uitspuwt, een lagere olieprijs, een sterkere euro en een, en ik citeer de ECB hier, "significant lagere groothandelsprijzen van gas en stroom" ingevoerd hebben.
Al die drie zaken drukken inflatie omlaag! Dat de ECB-economen desondanks een hogere inflatie ramen voor alle jaren tot en met 2025 wil dus zeggen dat andere krachten, die de prijzen omhoog drukken, sterker zijn.
Die constatering is een behoorlijke reden voor zorg. Met het bovenstaande in het achterhoofd, is de renteverhoging van 25 basispunten waartoe de ECB besloten heeft, eerder te weinig dan voldoende stap in juni.
Dit geldt ook wanneer de bank de rente in juli weer verhoogt, iets wat Lagarde aankondigde. De bank is namelijk vastberaden inflatie terug te dringen naar 2% aldus Lagarde. “Zijn we er? Nee! Hebben we nog een weg te gaan met rentes? Ja. In juli verhogen we de rente weer.”
Later in de persconferentie voegde ze daaraan toe dat het bestuur niet heeft gesproken over een mogelijke pauze in de cyclus van renteverhogingen. “Wij denken er niet eens over na omdat we nog veel te doen hebben”, aldus de Française.
Volgens haar is de eindbestemming bekend (2% inflatie), de reis ernaartoe is niet voltooid en heeft de bank nog een eind te gaan. Zij sloot de bijeenkomst af met behoorlijk oorlogszuchtige taal, door te stellen dat "zolang inflatie aanhoudt, de ECB ook zal volharden."
De bank besloot de rente op te trekken (en daarmee dus in juli door te gaan) ondanks het feit dat de eigen economen de economische groei dit en volgend jaar lager zien uitkomen dan ze eerder hadden geraamd, op 0,9 respectievelijk 1,5%.
Dat zou hier en daar voor verbazing kunnen zorgen. Immers, waarom verhoog je de rente en kondig je meer verhogingen aan terwijl de economie minder snel lijkt te gaan draaien. Die verbazing zou echter onterecht zijn.
Niet alleen omdat de groei in 2024, volgend de ECB, zal aantrekken vergeleken met 2023 maar vooral omdat de verwachte groei in 2024 en 2025 min of meer gelijk lijkt te zijn aan wat de potentiële groei in de eurozone heet.
Potentiële groei is een belangrijk concept voor inflatie, omdat we kunnen aannemen dat als de groei daar (significant) onder ligt, dat de inflatie omlaag zal trekken. Groeit de economie zo rondom dat potentiële percentage, dan gaat daar in de kern géén neerwaartse druk op de inflatie van uit, eerder opwaartse druk!
Daarnaast herhaal ik even dat de inflatievooruitzichten zijn verslechterd voor alle jaren tot en met 2025 ondanks het feit dat het rekenmodel van de ECB lagere olie- gas- en stroomprijs en een sterkere euro ingevoerd heeft gekregen.
Waar komt die sterke opwaartse druk op de inflatie in de eurozone dan vandaan? Volgens Lagarde nemen de loonstijgingen in toenemende mate het stokje over van de energieprijzen als we het over belangrijkste drijfveren van de geldontwaarding hebben.
Kwam de inflatie eerst vooral uit de energiehoek, inmiddels is de stijging van unit labour costs (ULC), ofwel loonkosten per eenheid product, in toenemende mate de hoofdbron aan het worden.
ULC is een bredere maatstaf van loonkosten dan de stijging van de lonen alleen en houdt bijvoorbeeld ook rekening met de ontwikkeling van de productiviteit en andere kosten voor de werkgever behalve loon alleen. Denk aan sociale premies en andere heffingen.
Ontwikkelingen op het gebied van beloning zijn in toenemende mate een belangrijker bron van inflatie, aldus Lagarde dus en dat is slecht nieuws voor de bank, omdat het betekent dat de inflatie steeds dieper in de dienstensector komt te zitten en daardoor almaar hardnekkiger wordt.
Al met al moeten we er rekening mee houden dat de ECB ook na de vergadering in juli niet klaar zal zijn met renteverhogingen. Dat is goed nieuws, omdat daardoor de kans dat de inflatie volledig ontspoort in de toekomst, afneemt. Een dag eerder beraadslaagde het rentecomité van de Fed overigens.
Dat besloot de rente ongewijzigd te houden. Een best vreemd besluit aangezien de bank verwacht dat in de komende kwartalen de economische groei en inflatie hoger en de werkloosheid lager zullen zijn dan de Fed eerder raamde en dat de Fed-rente verder omhoog zal moeten en het jaar zou moeten uitluiden op iets meer dan 5,5%.
Waarom dan wachten? De reden die de bank geeft, is dat ze even wil kijken hoe de economie reageert op eerdere renteverhogingen voordat het rentecomité in juli weer vergadert.
Dat is een vreemde redenering want tussen nu en de volgende Fed-bijeenkomst zal de bank niet veel wijzer worden, er staan nou eenmaal niet veel nieuwe cijfers over inflatie, groei en banenmarkt op de agenda.
De Fed weet dat de rente (veel) verder omhoog moet maar wil de bank dat eigenlijk niet doen. Dan is een pauze inlassen met als redenering om te kijken wat de effecten van de eerdere verhogingen zullen zijn vooral een manier tijd te kopen in de hoop dat de macro-economische cijfers de komende tijd zodanig zullen zijn dat de bank kan stellen dat aanzienlijk verder verhogen van de rente.
Het zou me niet verbazen als in deze economische constellatie, de Fed er niet aan ontkomt de rente dit jaar nog één of twee keer op te krikken.
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
