De Fed heeft een draai gemaakt. Gebeurt niet zo vaak, maar gaat Powell zo de goede kant op of gaan ze de fout maken die ze niet willen maken? Volgens Edin Mujagic moet Powelll de rente omlaag doen wegens de hoge staatsschuld.
Heel sporadisch is er een zeer opmerkelijke draai van een belangrijke centrale bank. Zoals toen de Fed eind 2018 in slechts een paar weken ging van de discussie over hoe vaak de rente verhogen naar praten over renteverlagingen.
Vijf jaar later is het weer zo ver; deze week draaide de Fed. Met belangrijke gevolgen voor beleggers, nu maar zeker ook met het oog op de komende jaren.
Het rentecomité van de Fed heeft deze week, zoals verwacht, de rente ongewijzigd gehouden, in de bandbreedte 5,25%–5,5%. De leden van het comité zien geen noodzaak om de rente verder te verhogen.
Sterker nog, volgend jaar willen ze de rente met 75 basispunten verlagen, gevolgd voor verdere verlagingen in 2025 en 2026.
Volgens Fed-voorzitter Jerome Powell raakt de arbeidsmarkt meer in balans, is de economische groei substantieel vertraagd en de inflatie gedaald, allemaal zaken die de Fed ook wilde zien.
Dit is van belang want in de zomer van dit jaar zei hij nog dat de Fed kan gaan stoppen met het verhogen van de rente en denken aan verlagingen als inflatie blijft zakken, economische activiteit vertraagt en arbeidsmarkt normaal gedrag begint te vertonen.
In het verlengde daarvan was het logisch van hem te horen dat het rentecomité van de bank meent dat de rente gepiekt is of bijna gepiekt is. Als Powell het daarbij had gelaten, was er niets aan de hand geweest.
Het zou prima passen in het higher for longer-voornemen, namelijk om de rente gedurende een lange tijd onveranderd te houden om zo de inflatie naar 2% terug te brengen.
Maar Powell liet het niet daarbij! Tijdens zijn persconferentie vertelde hij bijvoorbeeld dat bank er behoorlijk op gebrand is die fout niet te maken. Met ‘die fout’ doelde hij op de rente te lang te hoog te houden.
Het is nog maar enkele weken geleden dat de bank keer op keer herhaalde dat de grootste fout die ze kunnen maken, te vroeg stoppen met renteverhogingen is en dat ze die fout niet willen maken. Powell zei ook dat het rentecomité heeft gepraat over renteverlagingen, terwijl hij nauwelijks twee weken geleden nog zei dat het veel te vroeg was die discussie te beginnen.
Voor deze opmerkelijk scherpe draai in een zeer korte tijd kunnen er natuurlijk geldige redenen zijn. Bijvoorbeeld als de Fed overtuigd zou zijn dat de oorlog tegen inflatie gewonnen is.
Gezien de inflatieramingen van de comitéleden voor de komende jaren, dan is er niets wat erop wijst dat ze massaal die conclusie hebben getrokken. Een andere geldige reden zou zijn als de Fed behoorlijk pessimistischer was geworden over economie.
Maar net als met betrekking tot inflatie is er ook niets wat op enorme pessimisme ten aanzien van de economische groei wijst. Waar ligt het dan wel aan, er moet natuurlijk wel een reden zijn voor de draai?
Mijn vermoeden is dat de reden iets is waar de Fed het nooit over zal hebben en elke vraag daarover zou afwimpelen. Het gaat om de Amerikaanse staatsschuld. De Amerikaanse overheid moet volgend jaar bijna 8.000 miljard dollar aan oude schulden herfinancieren.
Daarbovenop komt de financiering van het begrotingstekort van bijna 2.000 miljard dollar. De langetermijnrentes zijn in de laatste kwartalen scherp opgelopen wat voor aanmerkelijk hogere renterekening zou zorgen.
Met alle onder meer economische gevolgen van dien. Mijn sterke vermoeden is dat de Fed zich vooral door de behoeften van de Amerikaanse overheid laat leiden. We zijn op woensdag 13 december 2023 getuige geweest van een Fed die de kleur bekende.
Een Fed die tussen de regels door aangaf dat inflatie bestrijden niet de absolute, allerhoogste prioriteit altijd hoeft te zijn en dat de financiële markten de wedstrijd ‘wie knijpt hem als eerste?’ De markten verwachten al enige tijd renteverlagingen vanaf maart 2024 terwijl de Fed de markt probeerde te overtuigen dat die verwachting prematuur is.
De stoere taal van Powell is vooral dat, stoere taal en niet veel meer dan dat. Powell had de geschiedenisboeken in kunnen gaan als de centrale bankier die de meeste aanspraak maakt op een vergelijking met een moderne Paul Volcker, de legendarische voorzitter van de Fed tussen 1979 en 1987.
In plaats daarvan lijkt Powell die boeken in te gaan als een moderne versie van Arthur Burns, Fed-voorzitter begin jaren 70 die vooral bekend staat als Fed-voorzitter die danste naar het pijpen van de toenmalige president Richard Nixon.
Met het oog op 2024 zou het niet verbazen als de Fed de rente meermaals verlaagt en dat in de eerste helft van het jaar doet.
Dit omdat, hoewel Powell dat ontkende, de Fed wel degelijk zal willen voorkomen dat ze de rente wijzigt rondom de Amerikaanse presidentsverkiezing begin november 2024, omdat de bank dan beschuldigd kan worden van het proberen van voortrekken van één van de kandidaten.
Dat zou pleiten voor renteverlagingen tussen maart en late zomer van 2024. De conclusie is duidelijk: tussen nu en 2027 gaan we renteverlágingen zien en de volgende keer dat de Fed de rente gaat opkrikken, zal iemand anders dan Jerome Powell de voorzitter van de bank zijn.
In de eurozone geldt dat ook. Het bestuur van de ECB vergaderde een dag na de Fed en de afdronk is, dat hoewel renteverlagingen niet per se op korte termijn te verwachten zijn, het over en uit is met renteverhogingen.
Als de ECB de rente opnieuw gaat opkrikken, zou het zomaar kunnen zijn dat dat zal gebeurden onder de bezielde leiding van de opvolger van Christine Lagarde als ECB-president; haar termijn eindigt namelijk in november 2027.
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
