Monetair econoom Edin Mujagic is reuze benieuwd wat de Fed en ECB volgend jaar zullen doen: vasthouden aan de eigen belofte om de rente hoog te houden, of de rente alweer verlagen, zoals de markten verwachten. Wat is wijsheid?
"Welles!" "Nietes!" Zo zou ik de huidige verhouding tussen de financiële markten en de centrale banken omschrijven. Natuurlijk, die bakkeleien altijd wel, maar de laatste tijd lijkt het alsof dat steeds heviger is geworden.
Wat is er aan de hand? Eerder dit jaar gaven de centrale banken luid en duidelijk aan hun rentes nog meerdere keren op te krikken. Leden van het rentecomité van de Fed gaven aan dat de Fed-rente het jaar zou uitluiden op 5,6 procent. Op de financiële markten was men daar minder zeker van. De Fed zou eerder dan zelf ingeschat stoppen met het duurder maken van geld.
Inmiddels weten we dat de Fed maar ook de ECB vrede hebben met de huidige rentestanden en dat ze in principe niet verder willen gaan. Dat geven ze ook duidelijk aan. Overal hoor ik ze zeggen dat ze de rentes gedurende een lange tijd op de huidige niveaus zullen houden (higher for longer) én dat het nog te vroeg is ‘brand meester’ te roepen met betrekking tot de strijd tegen inflatie, wat gewoon twee verschillende manieren zijn om te zeggen dat de rente niet verder omhoog zal gaan.
De financiële markten echter lijken te zeggen ‘dat jullie de rentes niet verder zullen verhogen, dat geloven we wel maar wij zien jullie voor de zomer van 2024 die weer gaan kortwieken’. En dáár vechten de centrale bankiers weer tegen! Op de financiële markten ziet men de economische activiteit afnemen en in het kielzog daarvan de werkloosheid oplopen en de inflatie verder, zij het niet veel, dalen. De centrale banken zullen daar volgens de verwachtingen op reageren op de manier waarop ze altijd reageerden op z’n omgeving, namelijk met renteverlagingen.
Tegen die verwachting proberen de centrale bankiers dus te vechten. Een belangrijke reden is dat hun reputatie de afgelopen jaren nogal wat schade heeft opgelopen omdat ze te laat in actie kwamen tegen torenhoge inflatie. Rentes weer gaan kortwieken, terwijl inflatie, ondanks de recente dalingen, nog steeds niet alleen te hoog ís maar ook nog zeker twee jaar te hoog lijkt te blijven, zou niet bepaald ten goede komen aan het toch al gehavend vertrouwen in de centrale banken.
Vertrouwen van de buitenwereld is een post die niet te vinden is op de balans van een centrale bank, maar het is wel waardevolste bezit dat ze hebben. Dat vertrouwen is dus im Frage omdat de inflatie te hoog is. Zouden de centrale banken de rente te vroeg gaan verhogen, dan zouden ze óók duidelijk maken dat niet zij maar de financiële markten achter het stuur zitten.
Geen centrale bankier houdt ervan gezien te worden als iemand die de tweede viool speelt. Waar de centrale bankiers doorgaans óók niet van houden, is markten te verrassen, zeker onaangenaam. Dat zorgt voor onzekerheid en volatiliteit en kan de financiële stabiliteit in gevaar brengen, zeker wanneer de schulden, zoals nu, zeer hoog zijn.
De centrale banken zullen in 2024 dus een keuze moeten maken tussen de markten hun zin geven of die verrassen door zich te houden aan de belofte ‘higher for longer’. De stand van zaken op het inflatiefront pleit voor het laatste, de vrees voor financiële instabiliteit pleit er weer tegen. Zorgen over het vertrouwen van de buitenwereld is dan weer geen aansporing het eerste te doen, maar daartegenover staat dat de economische omgeving wel guurder gaat worden en dat centrale banken dat moeilijk kunnen negeren.
Ik zie ze bij lage economische groei niet ‘het is maar tijdelijk’ roepen zoals ze dat bij hoge en stijgende inflatie deden in 2021 en 2022. Ik kijk dan ook heel erg uit naar de laatste persconferenties van de Fed en de ECB dit jaar en naar mogelijke hints over welke keuze de monetaire ridders zullen maken. Hun keuze zal de financiële markten volgend jaar behoorlijk beïnvloeden.
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
