In Davos kwam het tot een confrontatie tussen centrale banken en beleggers. Vroeg of laat gaan de rentes omlaag, maar wanneer en wie zal dit gevecht winnen, vraagt Edin Mujagic zich af.
Gloves are off, zoals de Britten dat zo mooi zeggen. In goed Nederlands: nu is het menens. Ik heb het over de confrontatie tussen de centrale bankiers en de financiële markten. Een confrontatie die onvermijdelijk was na de ramkoers die de markten hadden ingezet maanden geleden.
Terwijl zo’n beetje elke centrale bankier praatte als Brugman om markten te laten weten dat de centrale banken weliswaar gingen stoppen met renteverhogingen, maar dat renteverlagingen nog niet aan de orde waren, gingen beleggers steeds méér renteverlagingen inprijzen (tot wel 7 keer in het geval van de Fed) die ook nog eens almaar vroeger in 2024 (zouden beginnen.
Net als in de westernfilm "Gunfight at the O.K. Corral" moest het een keer tot een confrontatie komen. Dat was deze week, tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van het World Economic Forum te Davos.
Christine Lagarde, president van de ECB, zei dat renteverlagingen in de zomer te verwachten zijn. Haar collega Christopher Waller van de Fed gaf aan dat de bank geen haast moest maken met het kortwieken van de rente.
En onze eigen Klaas Knot voegde eraan dat de ECB de rente pas kan gaan verlagen als de loonstijgingen lager worden. De redenering is: te hoge loonstijgingen houden inflatie te hoog in de lucht.
Dat de inflatie aan beide kanten van de Atlantische Oceaan in december weer eens gestegen is en dat de opdrijvende effecten op de prijzen van het feit dat vrijwel alle vrachtschepen tegenwoordig niet door de Rode Zee en het Suezkanaal varen, maar de toeristische route om de Kaap de Goede Hoop nemen nog moeten komen, ondersteunt de centrale bankiers.
Aandelenkoersen daalden in reactie op deze woorden. Maar de verwachtingen onder beleggers over de mate en het begin van de renteverhogingen, zijn nauwelijks veranderd! Mijn vermoeden is dat dat deels samenhangt met de economische ontwikkelingen in de wereld.
De Chinese economie blijft teleurstellen. De prijzen daalden daar voor de derde maand op rij, wat in dit geval aangeeft dat de vraag achterblijft bij het aanbod. Ondertussen reageert de regering in Beijing niet al te overtuigend, wellicht door het feit dat de totale schuldenlast in het land reeds enorm is.
Uit de eurozone kwam het bericht dat de Duitse economie de slechts presterende grote economie is geweest in 2023, met een krimp in het vierde kwartaal. Door die krimp is de kans groot dat ook de hele eurozone-economie gekrompen is in de laatste drie maanden van vorig jaar. 2024 lijkt niet veel beter te worden.
En in de VS zien we het aantal faillissementen en wanbetalingen op creditcardleningen en autoleningen toenemen, doorgaans een voorbode van guur economisch weer.
Met zulke economische vooruitzichten zullen de centrale banken de rente gaan verlagen, lijken beleggers te denken, te meer omdat lagere economische groei de inflatie vaak omlaag drukt.
Dat Powell een U-bocht maakte in december, toen hij als verrassing renteverlagingen aankondigde, daags nadat hij de markten kapittelde voor hun verwachtingen daarover, zal de markten gesterkt hebben in de overtuiging dat zij in dit monetaire gevecht bij de rentestal Doc Holliday en gebroeders Earp zullen zijn (die wonnen het gevecht destijds in de VS).
Enerzijds kunnen we stellen dat de markten misschien te optimistisch zijn. Het wordt voor de Fed en andere centrale banken lastig duidelijk te hinten op lagere rentes als de inflatie de komende maanden weer klimt, bijvoorbeeld.
Hun geloofwaardigheid, die al een knauw heeft gekregen, zou nog verder afkalven. Anderzijds is het zo duidelijk als wat dat de centrale banken de rente willen verlagen. Zodra de deur daarvoor iets meer open gaat, zullen ze dat doen, verwacht ik.
Hoe zou die deur (verder) open kunnen gaan? Er zijn verschillende manieren, zoals dat de economische vooruitzichten verder verslechteren, inflatie de komende maanden niet veel stijgt (wat veel is, is vaag, daar houden centrale bankiers van, van vaag).
Of als zij aangeven dat hun inflatieramingen erop wijzen dat 2% inflatie in zicht komt binnen afzienbare tijd (over vaag gesproken…) De rente gaat omlaag dit jaar en ik houd er rekening mee dat het kortwieken ervan nog voor de zomer zal beginnen.
Voorlopig lijkt de Bundesbank-president Joachim Nagel de rentetoekomst het beste omschreven te hebben toen hij in Davos zei dat "renteverlagingen vroeg of laat zullen komen."
Daar moeten we het voorlopig mee doen. Wellicht dat de ECB volgende week, na de eerste rentevergadering dit jaar, meer hints zal geven over wat te verwachten in de komende maanden.
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
