Aan het maanden durende winkelfeest in de VS komt een eind. De lonen stijgen niet verder en Amerikanen moeten hun studieschulden weer gaan afbetalen. 2024 kan wel eens een pittig economisch jaar worden, aldus Edin Mujagic.
Zodra de eerste bladeren van de bomen beginnen te vallen, komt DNB met waarschuwingen, verzuchtte oud-premier Ruud Lubbers ooit toen de centrale bank weer eens met een waarschuwing richting Den Haag kwam.
Zodra de eerste bladeren vallen, krijgen economen ook met een terugkerende vraag te maken: wat kunnen we verwachten volgend jaar, 2024 dus? Dit jaar luidt de vraag ook: krijgt de Amerikaanse economie in 2024 te maken met een recessie?
Die recessie werd dit jaar verwacht, maar de Amerikaanse economie draaide juist op volle toeren in de eerste 9 maanden van dit jaar. Ik houd er rekening mee dat dit een gevalletje ‘uitstel is geen afstel’ zal zijn.
Als ik kijk naar de bouten en moeren van de economie, dan lijkt een recessie in de VS in 2024 zeer waarschijnlijk. Voor een second opinion kijk ik naar een tweetal indicatoren die een goed trackrecord hebben in het aangeven of een recessie wel of niet op komst is.
Die second opinion bevestigt mijn first opinion. De Amerikaanse economie heeft een goed 2023 achter de rug. Dé reden daarvoor is de consument.
Die zorgde voor een maandenlang durend winkelfeest. Aangezien consumptie goed is voor het leeuwendeel van de Amerikaanse economie, hield dat in dat die economie als geheel het ook prima deed.
Die consument kon maand in maand uit almaar meer blijven spenderen omdat die een aantal meevallers had. De inflatie daalde, wat winkelen aantrekkelijker maakte. Niet dat alles goedkoper werd, sommige dingen wel, maar niet alles. Alleen daling van inflatie is goed nieuws en bij goed nieuws ga je wat makkelijker naar het winkelcentrum.
Zeker als je reis daar naartoe goedkoper is omdat tanken minder duur was dan een jaar eerder. Tegelijkertijd stegen de lonen, gemiddeld, met ruim 5% per jaar, ook al iets wat meer shoppen mogelijk maakte.
En dan zijn er de gedwongen besparingen uit de pandemiejaren en de steun die men kreeg destijds. Tezamen waren die potjes gelijk aan zo’n 8% van de Amerikaanse economie, nogal wat spending power.
Dat verandert in 2024. Inflatie daalt niet veel verder, dus vanuit die hoek komt er niet meer zoveel hulp als in 2023. De loonstijgingen hebben weer een vier voor de komma en kunnen in 2024 verder dalen omdat de werkloosheid lijkt op te lopen.
Niet veel, maar toch, in de marge is dat geen goed nieuws voor de consumptie, in de zin dat de kans klein lijkt te zijn dat die in 2024 maand in maand uit sterk zal toenemen. Dit zeker omdat Amerikanen te maken krijgen met een oude maandelijkse rekening.
Ik heb het over het aflossen van de studieschulden. Veel huishoudens hebben ermee te maken. Gemiddeld genomen bedraagt de studieschuld in de VS iets meer dan 40.000 dollar, met de gemiddelde maandlasten van 503 dollar.
Nu de pandemie voorbij is - mede door een uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof - zijn die terugbetalingsverplichtingen per 1 oktober weer begonnen. Dat neemt een significante hap uit het maandelijks te besteden inkomen bij de Amerikaanse huishoudens.
Huishouden die ook nog eens te maken hebben met hogere rentelasten op hun vaak behoorlijke schulden. Geen wonder dat het aantal wanbetalers op creditcardsaldi en persoonlijke leningen toeneemt, dat is geen teken van een economie waarin de consumptie sterk zal blijven stijgen.
Nee, een recessie in 2024 niet verbazen. En die second opinion? Ik kijk dan naar twee indicatoren. De eerste is het verschil tussen de 10-jarige en 3-maands rente in de VS.
Dat verschil is normaliter positief en wordt slechts heel af en toe negatief. Maar elke keer dat het negatief werd in het verleden, gebeurde dat tussen 9 en 17 maanden voor een recessie. Dat verschil is in oktober 2022 negatief geworden.
Het winkelfeest kan ervoor gezorgd hebben dat een recessie nu later in die bandbreedte zit. Dat zou impliceren dat een recessie in 2024 aanstaande is.
De tweede indicator waar ik naar kijk, is de zogeheten Sahm-indicator, vernoemd naar Claudia Sahm, een econome die vroeger bij de Fed werkte. Die ontdekte dat elke keer dat het driemaands voortschrijdend gemiddelde van de Amerikaanse werkloosheid 0,5 procentpunt hoger kwam te liggen dan het laagste werkloosheidspercentage in de 12 maanden ervoor, een recessie om de hoek is.
In de laatste drie maanden bedroeg de Amerikaanse werkloosheid achtereenvolgens 3,8 nog eens 3,8 en 3,9%, gemiddeld iets meer dan 3,8%. Het laagste percentage in de laatste 12 maanden was 3,4%.
Met de iets afkoelende arbeidsmarkt in de VS is de kans groot dat de werkloosheid de komende maanden blijft oplopen. Daardoor zou de komende tijd voldaan kunnen worden aan de Sahm-regel. Tel ik dit alles bij elkaar op, dan zou een recessie in de VS nog voor de zomer van 2024 niet verbazen.
Een recessie (of in ieder geval recessieachtige economie) in combinatie met te hoge inflatie en stijgende werkloosheid in een verkiezingsjaar, was in het verleden geen goed nieuws voor de zittende president die zijn inschrijving in de GBA aan Pennsylvania Avenue 1600, het adres van het Witte Huis, met nog eens 4 jaar wilde verlengen.
Deze column is 17 november jl. gepubliceerd in IEXProfs
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
