4 augustus 2023 | Door: Edin MujagićEdin Mujagić

Strike 2 voor de VS

Bij baseball heeft elke speler drie pogingen, strikes genoemd, om de bal weg te slaan. Mis je drie keer de bal, dan ben je uit. De VS bevinden zich schuld- en begrotingstechnisch in een vergelijkbare situatie, aldus Edin Mujagic.

Er zijn drie toonaangevende kredietwaardigheidsbeoordelaars in de wereld; Moody’s, S&P en Fitch. Deze week maakte Fitch bekend de kredietwaardigheid van de VS te verlagen van de hoogst mogelijke score, Triple A, naar een treetje lager, AA+.

S&P deed dat in 2011 al. Alleen bij Moody’s kan de VS nog bogen op de hoogste score. Maar of dat zo zal blijven, is maar zeer de vraag.

De analisten van Fitch gingen over tot een verlaging van de kredietwaardigheid omdat ze een combinatie van factoren zagen die niet bepaald rooskleurig is te noemen.

Kleine kans

Zo is het begrotingstekort in de VS hoog, ruim 6% dit jaar, en de verwachting is dat het tekort hoog zal blijven. Ik formuleer het wel eens anders: als je als Amerikaanse overheid een tekort hebt van ruim 6% van het bbp, wat exceptioneel hoog is, terwijl de economie groeit, hoe groot is dan de kans dat het tekort naar fabrieksinstellingen (tussen 1 en 2% van het bbp) zal terugkeren als de economische activiteit afneemt?

Ik acht die kans niet groot. Bij lagere economische groei treden automatische effecten op, zoals dat de overheid minder geld binnenkrijgt aan belastingen, maar meer uitgeeft.

Het is echter niet alleen het begrotingstekort dat Fitch zorgen baart. In het verlengde van zulke hoge begrotingstekorten, loopt de reeds zeer hoge staatsschuld verder op.

Zorgen om governance

Met opgelopen rentes, zal de renterekening de komende jaren nog veel groter worden. Naast begrotingstekorten en staatsschuld, is er ook het probleem van governance in de VS.

De Republikeinen en de Democraten kunnen het nog net eens worden dat de zon buiten schijnt als de zon buiten schijnt, maar dat is het dan ook wel ongeveer. Het land is nu al lastig te besturen en dal zal, gezien de politieke ontwikkelingen, de komende jaren eerder nog lastiger dan makkelijker worden.

Het circus rondom het verhogen van het schuldenplafond, zoals we dat eind mei en begin juni zagen, zal de komende jaren eerder de regel dan een uitzondering zijn.

Niet terecht

Te beginnen eind 2024, omdat het schuldenplafond tot 1 januari 2025 opgeschort is. Fitch spreekt, terecht, van een "erosie van governance in de laatste twee decennia," wat we kunnen opvatten als dat problemen op dat gebied geen incidenten zijn van de laatste jaren maar een structurele ontwikkeling zijn geworden inmiddels.

Verrassend genoeg – not – vindt het Amerikaanse ministerie van Financiën de afwaardering van de kredietwaardigheid, onterecht.

Het zou mij niet verbazen als over een niet al te lange tijd ook Moody’s bekendmaakt dat ook daar Amerika de hoogste status kwijtraakt. Op korte termijn zal de verlaging van de kredietwaardigheid door Fitch vooral symbolisch zijn.

VS zijn uit

De grootste economie op de planeet is niet meer op het eervolste voetstuk te vinden, iets wat men in onder meer China met genoegen zal aanschouwen.

Op middellange termijn zijn er echter ook voelbare gevolgen in de vorm van hogere rentestanden dan die waren geweest als Amerika AAA was gebleven. Lagere kredietwaardigheid betekent namelijk meer risico voor geldverschaffers, die als reactie daarop hogere rente vragen voor het extra risico.

Strike 2 is geweest deze week. Hoe lang duurt het nog totdat de macro-economische commentator, roept;"strike 3, you’re out"?

Strike 2 voor de VS
Over de auteur

Over de auteur
Edin Mujagić

Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.