Als er geen gekke dingen gebeuren, is het voorlopig gedaan met de renteverhogingen in de VS en in Europa, aldus Edin Mujagic.
De Fed heeft het belangrijkste rentetarief opgetrokken naar de bandbreedte 5,25-5,5%. De voorzitter van de bank, Jerome Powell, herhaalde weer eens dat de Fed vastberaden is inflatie te verslaan en dat prijsstabiliteit de verantwoordelijkheid is van de bank.
Ofwel: die hele discussie over graaiflatie, te hoge loonstijgingen, die gaat over een deel van het verhaal en, vooral, de gevolgen van hetgeen de Fed wel of niet doet.
Powel begon zijn uiteenzetting met deze zinnen en voegde eraan toe dat de VS goed op weg zijn naar prijsstabiliteit, maar dat het nog niet zo ver is. Hij had daarbij ongetwijfeld de inflatiecijfers voor de maand juni voor ogen.
De geldontwaarding zakte behoorlijk, iets waarop hier en daar de conclusie werd getrokken dat de inflatiemonster verslagen is. Powell onderstreepte dat het om slechts het inflatiecijfer van één maand gaat en dat op basis daarvan verregaande conclusies trekken, onverantwoord is.
Hij bracht in herinnering dat het niet zo lang geleden is dat de inflatie ook daalde om daarna echter weer rap te klimmen. Op basis van de ferme taal van Powell zou een luisteraar op het eerste gezicht terecht de conclusie trekken dat de Fed nog lang niet klaar is met het aantrekken van de monetaire teugels. Die conclusie zou echter onjuist zijn.
De voorzitter van de Fed zei bijvoorbeeld dat het Fed-beleid lang genoeg, restrictief genoeg moet zijn om inflatie terug te krijgen op 2 procent en vervolgens daarop te houden. Het beleid van de bank noemde hij restrictief, aangezien de reële Fed-rente (nominale rente min de inflatie) positief is inmiddels.
Aangezien de kans groot is dat de inflatie verder zal zakken, zal dat inhouden dat als de Fed de officiële rente de komende maanden ongewijzigd houdt, het rentebeleid van de bank almaar restrictiever zal worden (omdat de reële rente steeds hoger zal worden).
Vandaar dat niemand verbaasd hoeft te zijn als de Fed in september de rente niet verder opkrikt. Tussen nu en de eerstvolgende vergadering van de Fed, publiceren Amerikaanse statistici twee inflatierapporten (over juli en augustus) en ook banencijfers voor diezelfde maanden.
Als inflatie niet weer begint te klimmen, dan sluit ik niet uit dat de renteverhoging in juli de laatste zal blijken te zijn. De opmerkingen van Powell dat het grootste deel van het effect van eerdere renteverhogingen nog moet nog komen en dat de Fed ook kijkt naar ontwikkelingen in de economie en op het gebied van financiële stabiliteit, wijzen er mijns inziens ook op dat de rente of niet verder zal worden verhoogd of nog hooguit één keer.
Met de effecten van opgelopen rentes die nog voelbaar moeten worden en het vooruitzicht op lagere economische groei, kan dat voldoende ruimte verschaffen aan de bank om te stoppen met renteverhogingen.
Powell zei ook onder meer dat de Fed te ver zou gaan als de bank de rente zou blijven verhogen totdat inflatie daadwerkelijk op 2% te vinden is én dat de Fed zal stoppen met renteverhogingen ruim voordat de inflatie op 2% is aanbeland.
Gezien de hoogte van de inflatie in de VS (3%) en de werking van de mechanismen die de inflatie beïnvloeden, is ook deze uitspraak eentje waarvoor geldt dat het niet al te veel fantasievermogen vergt om te concluderen dat het moment waarop de Fed zal stoppen met het opkrikken van de rente nabij is.
Het zou niet verbazen als we in de maanden en kwartalen die voor ons liggen, zien dat de Fed de rente misschien de rente verhoogt in september om vervolgens te stoppen met de cyclus van renteverhogingen en in het voorjaar van 2024 de rente weer gaat kortwieken.
Aansluitend op mogelijke renteverlagingen in de eerste helft van 2024: de discussie daarover kan heel goed beginnen richting het einde van dit jaar. Dat zal beleggers wel kunnen bekoren, net zoals de persconferentie van Powell op 26 juli dat deed. Op de beurzen reageerden beleggers namelijk laconiek en uitgelaten over de renteverhoging en de persconferentie.
Beleggers zullen vooral opgelucht zijn, vermoed ik. De reden? De Fed is zo goed als klaar met renteverhogingen en wat daarop volgt, is een lange periode van rust, dat wil zeggen een lange periode waarin de centrale bank in Washington de rente niet zal wijzigen.
Daarmee is een belangrijke bron van onzekerheid voor belegger uit de weg geruimd, iets wat in de marge positief is voor de stemming en de koersen. Tot slot: hoewel de Fed vastberaden is inflatie te verslaan, heeft ze er ook geen behoefte aan die overwinning snel te gaan vieren. Althans, zo vat ik Powell op als hij zegt inflatie niet structureel naar 2% te zien dalen voor ongeveer 2025.
Met andere woorden: leer leven met hogere inflatie in de komende jaren dan we gewend zijn. Een dag na de Fed vergaderde de ECB. Het was een conferentie om snel te vergeten. Enerzijds omdat Christine Lagarde weer eens vaak herhaalde wat ze luttele minuten daarvoor al had gezegd en anderzijds omdat ze op een gegeven moment ronduit onbeschoft was tegen een journalist.
Een journalist die overigens twee kernvragen stelde. Hij vroeg haar namelijk of Lagarde wilde herhalen wat ze vorige keer zei, dat de ECB nog niet eens nadenkt over een rentepauze en of ze wilde herhalen dat het risico van te weinig doen op het rentefront groter is dan het risico van te veel doen.
Maar ze herhaalde deze stellingen niet. Dat in combinatie met haar latere opmerking dat het heel goed kan zijn dat de ECB niet verder hoeft te gaan, leidt mij naar de conclusie dat de renteverhoging van de ECB in juli wel eens de laatste kan blijken te zijn.
Te meer daar een bekende havik, onze eigen Klaas Knot, onlangs aangaf er niet zo zeker van te zijn dat de rente na juli verder omhoog zal gaan. Wat ik de komende maanden en kwartalen zie gebeuren, zowel aan deze als aan de andere kant van de oceaan, is dat beide centrale banken tot de conclusie komen dat ze de rentes voldoende verhoogd hebben en hun rentes op de huidige (of iets hogere niveaus, mochten er te rare dingen gebeuren tussen nu en september) niveau gedurende een lange tijd zullen houden.
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
