Inflatie wordt veroorzaakt door hoge winsten bij bedrijven. Enige tijd geleden zijn onder meer de centrale banken gestart met deze wat je haast campagne zou kunnen noemen. Begrijp ik, alles om de aandacht af te leiden van hun beleid, dat al 15 jaar lang gericht is op inflatie aanjagen. Als je dat maar lang genoeg doet, krijg je ook vroeg of laat het gewenste effect, soms, zoals nu, in een dosis waar je niet om vroeg.
Elke keer als ik weer eens iemand hoor beweren dat inflatie veroorzaakt wordt door hoge winsten, komen er bij mij een aantal vragen op en in ieder geval één opmerking.
De eerste vraag is waarom we in Japan decennialang deflatie dan wel zeer lage inflatie hebben gezien ondanks keurige winstgevendheid van Japanse bedrijven al die tijd?
De tweede vraag is waarom we in het Westen geen hyperinflatie hebben gehad sinds, pak 'm beet, begin jaren 80, gezien de enorme winstontwikkeling in alle sectoren.
En, iets dichter bij huis qua tijd, de derde vraag waar ik snel aan denk, is waarom de inflatie vóór de pandemie circa 0% bedroeg, heel lang, terwijl de winsten en winstgroei niet bepaald laag waren in die jaren?
Ik bedoel, iemand die stelt dat winsten inflatie veroorzaken, zou de bovenstaande vragen dan zonder al te veel moeite kunnen beantwoorden? Ik wacht nog steeds op antwoorden. Als ik deze vraag stel aan diegenen die de genoemde bewering bezigen, dan krijg ik geen antwoord. Ik vermoed wat de reden is: ze kunnen er geen antwoord op geven omdat winsten de inflatie níet bepalen, zéker niet structureel.
Naast die vragen, loop ik ook met een opmerking rond. Als inflatie inderdaad wordt veroorzaakt door hoge winsten, begrijp ik het dan goed dat in die redenering een verbod op veel winst maken dé manier is om inflatie laag te houden!? Weet u waar dat ook voor dé manier is? Elke innovatie en vooruitgang de kop in te drukken. En wie dan zegt ‘nee, het gaat niet om winst maar te veel winst’: ik word zeer huiverig als de overheid dan blijkbaar moet gaan bepalen wat ‘te veel winst is’. Doe je dat voor de winsten als geheel, per sector, per bedrijf, waardoor denk je dat je dat kunt bepalen, verandert dat niveau in loop der tijd, door interne en externe factoren….
Nu ik het toch over vragen heb, heb ik er nog een paar, over een paar andere beweringen die vaak worden geuit.
Bijvoorbeeld: als aanhoudende, hoge begrotingstekorten goed zijn voor onze welvaart (en dus het omgekeerde slecht, idem voor staatsschuld), als hoge inflatie goed is voor een economie en een lage inflatie funest en als een zwakke munt goed is voor een economie en welvaart in een land en een sterke munt slecht, waarom zijn al decennialang landen als Zwitserland, Oostenrijk, Duitsland, Nederland en Noorwegen sterke economieën en Griekenland of Italië de zwakke schakels in Europa?
Nee, ik begrijp de centrale banken. Die willen het in de inflatiediscussie over álles hebben als mogelijke reden voor prijsstijgingen om maar te voorkomen dat er wordt gepraat over dé bron van inflatie op termijn, namelijk de geldgroei. Centrale banken zijn de enige partijen die daarover gaan.
Zoveel beleidsmakers en anderen die het hebben over waarom de inflatie zo hoog is, zonder dat ze ooit de toename van de geldhoeveelheid noemen. Het is alsof je het zou hebben over waarom een omhoog geschoten bal terugvalt naar de grond maar zwaartekracht nooit als reden noemt. Krankzinnig is dan slechts één van de woorden die bij mij opkomt.
Deze column is 30 augustus jl. gepubliceerd in Dft.nl
Edin Mujagic is hoofdeconoom en onderdeel van ons beleggingcomité. Naast zijn werk bij OHV heeft Edin meerdere boeken geschreven over macro-economische en monetaire geschiedenis. Daarnaast is hij een graag geziene spreker en auteur bij gerenommeerde media.
Op de hoogte blijven van de economische ontwikkelingen? Onze hoofdeconoom Edin Mujagić deelt maandelijks zijn visie. Schrijf u hier in voor Edins nieuwsbrief.
In de nieuwsbrief van OHV leest u welke invloed de macro-economische ontwikkelingen hebben op de financiële markten en 'onze' beleggingen.
